35610

dotycząca nadzoru nad samorządem gminnym i powiatowym jest zbliżona, pewne odr ębności występują w stosunku do województwa. Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienia zostały naruszone uchwalą lub zarządzeniem organu gminy lub powiatu może domagać się usunięcia naruszenia, a po bezskutecznym wezwaniu wznieść skargę do sądu administracyjnego. Sąd admin. nie sprawuje funkcji nadzoru, a jedynie kontroli legalności działań organu nadzoru.

Przedmiot i kryterium nadzoru

Nadzór jest sprawowany nad działalnością gminy, powiatu i samorządem województwa. Ustawy nie różnicują przedmiotu nadzoru na nadzór nad działalnością z zakresie zadań własnych i zleconych. W drodze nowelizacji inne kryteria nadzoru niż legalność, takie jak celowość, gospodarność czy rzetelność nie mogą być stosowane.

Zakres podmiotowy

Czyli kto sprawuje nadzór i które organy podlegają nadzorowi. Nadzór wykonują Prezes Rady Ministrów, wojewodowie i regionalne izby obrachunkowe. W pewnych określonych przypadkach także Sejm. Funkcje nadzoru nad samorządem terytorialnym sprawują głownie organy administracji rządowej. Nadzorowi poddane są organy jednostek samorządu terytorialnego. Organy nadzoru maja prawo żądania informacji i danych dotyczących organizacji i funkcjonowania gminy, powiatu bądź województwa. Nad jednostkami pomocniczymi nadzór sprawowany jest zgodnie z statutem.

Środki nadzoru

Środki nadzoru mogą być bardziej lub mniej intensywne. Organ nadzoru może stosować środki nadzoru, które przewidują ustawy oraz stosować je wówczas gdy pozw^ralają na to ustawy. Określenie „akt nadzoru" obejmuje rozstrzygnięcia nadzorcze oraz inne akty nadzoru. Cechy rozstrzygnięcia nadzorczego posiadają następujące akty:

-    oizeczenie o nieważności uchwały organu samorządu terytorialnego

-    orzeczenie o niezgodności uchwały organu z prawem

-    orzeczenie o podjęciu uchwały budżetowej z naruszeniem praw^ra

-    uchwala regionalnej izby obi achimkowej w przedmiocie zastępczego ustalenia budżetu gminy w zakresie obowiązkowych zadań własnych i zleconych

-    wstrzymanie wykonania uchwały organu samorządu terytorialnego dotyczącej wykonania zadań zleconych

-    uchylenie uchwały organu w zakresie zadań zleconych i wydanie w to miejsce zarządzenia zastępczego

-    zarządzenie ministra zmieniające zarządzenie zastępcze wojewody

-    zarządzenie Prezesa RM zawieszające organy gminy i ustanawiające komisarza rządowego.

W ramach nadzoru można wyróżnić środki kontroli, które mają dostarczyć organom nadzoru informacji o działalności organów'. Do środków korygujących należą: zatwierdzanie, uzgadnianie, wstrzymanie wykonania aktu, stwierdzenie nieważności oraz wykonanie zastępcze. Do środków kontroli zaliczamy: żądanie niezbędnych informacji i danych. Wójt, starosta i marszałek zobowiązani są do przedkładania wojewodzie w ciągu 7 dni od podjęcia uchwal. To samo dotyczy uchwal budżetowych przedkładanych regionalnej izbie obrachunkowej. Zajęcie stanowiska poprzez zatwierdzenie, uzgodnienie lub zaopiniowanie przez właściwy organ powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni Brak stanowiska, milczenie oznacza zajęcie stanowiska pozytywnego. W razie naruszenie prawa organ nadzoru musi stwierdzić czy to naruszenie jest istotne czy tez nie. Istotne naruszenie powoduje zastosow^ranie represyjnego środka nadzoru, jakim jest stwierdzenie nieważności. Ocena czy w konkretnym przypadku naruszenie praw^ra jest istotne czy tez nie należy do organu nadzoru.