35783

-    ustalamy granice (dolną i górną) każdego przedziału liczbowego (tj. każdej klasy) pamiętając o tym, że granica dolna drugiego przedziału jest równa granicy górnej pierwszego przedziału, granica dolna trzeciego przedziału jest równa granicy górnej drugiego przedziału itd.;

długości wszystkich przedziałów (klas) muszą być równe;

sposób tworzenia klas: za dolną granicę pierwszej klasy przyjmuje się najczęściej wartość X_min, wtedy górna granica pierwszej klasy równa jest X_mil+h, górna grania drugiej klasy równa jest Xm«⁺ 2h (można ją też obliczyć dodając do górnej granicy pierwszej klasy wartość h), górna granica trzeciej klasy równa jest X_Btn⁺ 3h, itd;

w związku z tym, że dolna granica każdej klasy jest równa górnej granicy klasy poprzedniej wszystkie tworzone przedziały klasowe powinny być z jednej strony domknięte a z drugiej otwarte (z wyjątkiem pierwszego lub ostatniego które mogą być domknięte z obu stron)

-    w pierwszej kolumnie tabelki zapisujemy granice klas; w nagłówku tej kolumny piszemy nazwę cechy;

-    w drugiej kolumnie tabelki zapisujemy liczebności (tj. ile liczb z szeregu szczegółowego mieści się w pierwszej, drugiej, itd. klasie); w nagłówku tej kolumny powinna być informacja, co liczymy (liczymy jednostki statystyczne które w każdym przypadku są określone, jest to np. liczba studentów, liczba rodzin, liczba miast itp.)

-    przy ustalaniu liczebności postępujemy następująco: patrzymy na pierwszą liczbę z szeregu szczegółowego i szukamy, w któiym przedziale liczbowym się mieści zaznaczając ten fakt kreską pionową obok tego przedziału; przekreślamy pierwszą liczbę i patrzymy, do którego przedziału należy druga liczba itd. ; po przeglądnięciu wszystkich liczb z szeregu szczegółowego zliczamy kreski pionowe (warto te kreski grupować po 5 przekreślając cztery kreski piątą, wtedy łatwiej je zliczać) i zapisujemy odpowiednie liczby; taki sposób postępowania pozwala szybciej zakwalifikować liczby do odpowiednich przedziałów niż wyszukiwanie w szeregu szczegółowym najpierw wszystkich liczb należących do pierwszego przedziału, potem do dnigiego i następnych przedziałów; także nie warto porządkować szeregu szczegółowego (rosnąco) przed przystąpieniem do grupowania danych chyba że takie porządkowanie jest potrzebne z innych względów (np. w celu obliczenia mediany na podstawie szeregu szczegółowego);

Uwaga 1: utworzony szereg rozdzielczy nie zawsze jest „dobry”; jeśli ustalimy zbyt dużą liczbę klas mogą pojawić się klasy puste; wtedy trzeba ponowić grupowanie przyjmując mniej klas i ustalając na nowo granice klas. Czasami zmniejszenie liczby klas nie pomaga i końcowe klasy nadal są puste. Dzieje się to wtedy, gdy jedna lub kilka liczb w szeregu szczegółowym jest znacznie większa niż pozostałe. W takim przypadku tworzy się szereg rozdzielczy z ostatnią otwartą klasą tj. taką, której granica górna jest nieskończona.

Uwaga 2: liczby stanowiące granice przedziałów klasowych nie powinny być zapisywane z większą dokładnością niż liczby występujące w szeregu statystycznym szczegółowym; np. jeśli liczby w szeregu szczegółowym mają jedną cyfrę po przecinku to nie ma sensu, aby granice klas miały dwie lub więcej cyfr po przecinku

2