3754

2

Istnieje wiele definicji postawy: według G.W. Allporta termin postawa został po raz pierwszy użyty przez filozofów Spencera i Baina, którzy przez postawę rozumieli psychiczny stan gotowości do słuchania, uczenia się czegoś, stan który jest warunkiem przyswojenia sobie prawdziwej wiedzy. F. Znaniecki i W.J. Thomas poprzez termin postawa rozumieli stan umysłu jednostki wobec pewnych wartości o społecznym charakterze. W.M. Fuson przez postawę rozumie prawdopodobieństwo wystąpienia w danej sytuacji określonego zachowania. Według D. Droba postawa to psychologiczna dyspozycja jednostki do działania w określony sposób wobec pewnych przedmiotów. L.L. Thurstone przez postawę rozumie stopień natężenia pozytywnego lub negatywnego uczucia związanego z jakimś przedmiotem. HA. Murray i C.D. Morgan ujmują postawę jako trwałą dyspozycję charakteryzującą się konsekwentnym występowaniem tego samego uczucia wobec pewnej całości. S.A. Asch uważa, że postawa jest organizacją doświadczeń i danych dotyczących jakiegoś przedmiotu. M.J. Rosenberg przez postawę rozumie strukturę złożoną z elementów poznawczych (ze zbioru przekonań dotyczących możliwości realizowania pewnych wartości przez przedmiot postawy). D. Krech i R.S. Crutchfield wskazuje, że postawa jest „trwałą organizacją procesów motywacyjnych, emocjonalnych i spostrzeżeniowych, a także innych procesów poznawczych, odnoszącą się do jakiegoś aspektu świata otaczającego jednostkę”. M.B. Smith przez postawę rozumie strukturę złożoną z elementów poznawczych, które składają się na zasób informacji o przedmiocie postawy, z elementów afektywnych, mających określony kierunek i silę oraz z indywidualnego działania nosiciela postawy wobec jej przedmiotu. S. Nowak, M. Marody i T. Mądrzycki stoją na stanowisku, że postawa odnosi się do określonego przedmiotu i składa się z elementów poznawczych, emocjonalno-oceniających i z elementów behawiorystycznych (dyspozycji do zachowania się) wobec przedmiotu czy klasy przedmiotów. Według S. Mika postawa to względnie trwała struktura (lub dyspozycja do pojawiania się takiej struktury) procesów poznawczych, emocjonalnych i tendencji do zachowań, w której wyraża się określony stosunek wobec danego przedmiotu.

Elementy postawy to:

1)    zachowanie - tendencja do zachowania

2)    uczucia, emocje

3)    procesy poznawcze

Z postawą mamy do czynienia:

-    raz gdy jest pewien aktualny stan wywołany przez obecność przedmiotu postawy

-    drugi raz, gdy jest to dyspozycja do systematycznego pojawiania się tych samych stanów.

Istnieje wiele teorii kształtowania i zmian postaw. Większość z nich nawiązuje do określonych teorii psychologicznych.

Zgodnie z koncepcjami wywodzącymi się z teorii poznawczych, kształtowanie i zmiana postawy polega na przekazywaniu informacji dotyczących przedmiotu postawy, na oddziaływaniu na uczucia lub na prowadzeniu do zmian w zachowaniu. Każda taka zmiana wywołuje odpowiednie zmiany w innych elementach postawy.