3810

drugiemu, co tobie niemiłe” albo: „Miłuj swego bliźniego, jak siebie samego”. Różni autorzy różnie definiują te prawa. Herbert Fensterheim tak określił istotę asertywności:

•    Masz prawo do robienia czegoś dopóty, dopóki nie rani to kogoś innego.

•    Masz prawo do zachowywania swojej godności poprzez asertywne zachowanie-nawet jeśli rani to kogoś innego-dopóty, dopóki Twoje intencje nie są agresywne lecz asertywne.

•    Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb dopóty, dopóki uznajesz , że druga osoba może odmówić.

•    Istnieją takie sytuacje między ludźmi, kiedy prawa nie są oczywiste. Zawsze jednak masz prawo do przedyskutowania tej sprawy z drugą osobą i wyjaśnienia jej.

•    Masz prawo do korzystania ze swoich praw.

Prawa te wydają się oczywiste, podobnie jak prawo swobodnego wyrażania uczuć , opinii itp. Jednak w praktyce bardzo często okazuje się , że ludzie mają z tym problemy.

W celu poznania istoty zachowań asertywnych warto zastanowić się na czym polega obrona swoich praw. Jednym z najważniejszych praw każdego z nas jest prawo do bycia sobą. Każdy ma swoje prawa indywidualne np. jak się ubrać, co jeść , dokąd wyjeżdżać na urlop, jak zagospodarować miejsce pracy. Większość naszych praw indywidualnych różni się od praw indywidualnych innych osób, ale jedno prawo jest dla nas wspólne. Dotyczy ono układania swoich stosunków z innymi, zgodnie z własnymi potrzebami, uznawanymi wartościami, upodobaniami. Od nas samych powinny zależeć nasze myśli, czyny, potrzeby, postawy, prawa , tajemnice, sposób dysponowania własnym czasem itp.

Wszystko to, co od nas zależy i do nas zależy, tworzy terytorium psychologiczne. TERYTORIUM PSYCHOLOGICZNE

Pojęcie „terytorium psychologiczne” jest najbardziej istotnym pojęciem dla zachowań asertywnych. Każdy ma prawo do posiadania takiego terytorium i do jego obrony. Jest to pewien obszar, który należy do danej osoby. Kiedy wiemy, gdzie przebiegają granice naszego obszaru i ich strzeżemy, to innym trudniej będzie przedrzeć się przez nie i wywrzeć na nas wpływ. W sytuacji kiedy ani osoba zainteresowana , ani pozostali nie wiedzą gdzie przebiegają granice terytorium psychologicznego , każdemu łatwo ingerować w sprawy tej osoby, a i ona sama zbyt łatwo „wychodzi” poza granice swego terytorium , któiych przecież nie zna. Przekraczaniu granic terytorium psychologicznego towarzyszą negatywne emocje. Gdy ktoś przez jakiś czas pozostaje pod wpływem drugiej osoby, postępując wbrew sobie , początkowo złości się , z czasem zaczyna jednak czynić tę osobę odpowiedzialną za to, że ulega jej wpływom. Bardzo długi okres trwania takiej sytuacji może doprowadzić do tego, że tłumiony gniew przeradza się we wrogość i wówczas taka osoba nie koncentruje się na obronie swoich praw , lecz na sprawianiu drugiej osobie bólu , który ma stanowić coś w rodzaju odwetu. Nie powinniśmy zatem rezygnować z obrony własnych praw.

Asertywność jest ostatnio bardzo popularna. Wiele firm szkoleniowych organizuje kursy, uczące ludzi, jak być asertywnym w życiu codziennym. Różne przedsiębiorstwa natomiast umożliwiają swoim pracownikom skorzystanie z tego typu szkoleń. Trening taki dostarcza uczestnikom kursu szeregu technik i umiejętności otwartego oraz stanowczego , a równocześnie uprzejmego wyrażania własnych opinii i emocji, egzekwowania swoich praw oraz podejmowania decyzji. Techniki treningu asertywności okazały się bardzo atrakcyjnym narzędziem do szkolenia profesjonalistów we wszystkich dziedzinach , gdzie potrzebny jest kontakt z innymi ludźmi. Oto kilka korzyści, jakie daje nam asertywna postawa w pracy.

•    Poprawa skuteczności działania,

•    Sprawniejsza komunikacja z zespołem,

•    Wzmocnienie naszej pozycji w czasie negocjacji,

2