Patrie i Krupy interesu to podmioty pośredniczące w procesie artykulacji i reprezentacji interesów politycznych.
Interes polityczny: świadome pragnienie skierowania polityki publicznej jako całości lub poszczególnych decyzji dotyczących rozdziału określonych zasobów w konkretnym kierunku, postrzeganym przez zainteresowane podmioty jako konieczne rozstrzygnięcie w kontekście osiągnięcia wcześniej uświadomionych i wyartukołowanych celów.
Potrzeby kolektywne i selektywne : źródło i motor partycypacji w organizacji.
Potrzeby kolektywne: pot. tożsamości ( wynika z faktu identyfikacji z określoną organizacją); pot. solidarności (jednostka podziela poglądy i akceptuje cele innych uczestników); pot. ideologiczną ( uznanie ideologii); pot ekspresji ( nieskrępowanej wypowiedzi); elekcji; koalicji.
Potrzeby selektywne: wiążą się z zaspokajaniem zindywidualizowanych potrzeb, kojarzonych np. z zaspokojeniem ambicji posiadania czy dysponowania wpływem polit., ze statusem społecznym czy wreszcie sytuacją materialną.
Z. Zarzycki, interes polityczny:
Sensu stricto: dążenie podmiotów społecznych do udziału w sprawowaniu władzy za pośrednictwem państwa, partii polit., org. społ.
Sensu largo: dążenie dużych grup społecznych do realizacji swoich interesów przy udziale władzy politycznej.
Podział interesów:
*wg kryterium podmiotu interesu:
Ogólnospołeczne: społeczeństwa jako całości / Narodowości i grup etnicznych/ Grup społ./ jednostek *wg kryterium przedmiotu interesu:
Ekonomiczne, ideologiczne, społeczne, kulturalne *wg kryt. Stopnia uświadomienia interesu:
Uświadomione/ nieuświadomione
*wg kryt. Zakresu sprzeczności interesów:
Zbieżne/kompromisowe/sprzeczne
Artykulacja potrzeb i interesów to proces podejmowania działań zmierzających do zaspokojenia potrzeb i interesów określonych podmiotów, od momentu wyodrębnienia się potrzeb do ich zaspokojenia. Artykulacja interesów (wejście) -> agregacja intcresów-> decyzja polityczna (wyjście)
Grupa interesu to organizacja posiadająca formalną strukturę, mobilizująca swych członków wokół określonych celów, których osiągnięcie jest związane z dystiybucją zarówno kolektywnych jak i selektywnych korzyści, dążąca przeto do wywierania wpływu na proces formułowania i wprowadzania w życie polityki publicznej państwa albo na teść konkretnych rozstrzygnięć przez stworzenie mniej lub bardziej sformalizowanych powiązań z podmiotami odpowiedzialnymi za przebieg publicznego procesu podejmowania decyzji.
G. Wootton 4 podst. cechy grupy interesu, definiujące i pozwalające odróżnić je od innych org.:
Skupiają różne kategorie członków; opierają się na dobrowolnym członkostwie; uzależnione są od aktywności i zaangażowania swych członków; mobilizują swych członków wokół określonych kwestii. Definicje gryp interesu opierają *ig na uwzględnieniu trmh elementów :
Czynnik organizacyjny: formalna organizacja oparta na specyficznie rozumianej zasadzie członkowstwa Czynnik funkcjonalny: podejmowanie różnych działań, przy wykorzystaniu różnych form i instrumentów służących wywieraniu presji
Czynnik relacjonalny: dążą do wywierania wpływu na władzę polityczną, na politykę władzy, nie dążą do zdobycia tej władzy.
Relacje między grupami interesu a w ladzą państw ow ą: grupy interesu nie dążą do zdobycia władzy a przynajmniej nie robią tego same. Starają się wpływać na treść decyzji polit. z zewnątrz.
Różnią się: poziomem rozwoju struktur wew., metodami działania, zakresem promowanych kwestii problemowych, trwałością, sposobem powiązania z polityką publiczną państwa.
G. Almand i G. Pow dl; klasyfikacja opierająca się na uwzględnieniu kompleksowego kryterium, w ramach którego wskazali na zmienne: charakter grup, taktyki, kanałów wykorzystywanych przez nie w celu przekazania żądań decydentom.