39701

Badania lepiej zachowanych kopalni krzemienia ujawniają cztery kategorie obiektów, które razem tworzyły jedną strukturę funkcjonalną.

•    Jednostki eksploatacji surowca, czyli wyrobiska górnicze

•    Warpie przyszybowe (hałdy z naturalnej skały płonnej) lub hałdy odpadkowe

•    Pracownie krzemieniarskie przetwarzające wydobyty surowiec

•    Obozowiska grup ludzkich przybywających na teren kopalń

Wraz z zacieraniem pierwotnego krajobrazu nakopalniane warpie, hałdy, pracownie i obozowiska, a częściowo także obiekty wydobywcze ulegały stopniowemu zatarciu.

W Polsce odnaleziono kilkanaście kopalni kamiennych i jeszcze więcej punktów eksploatacyjnych surowca.

Dają one wyobrażenie o zróżnicowaniu sposobów uzyskiwania surowców.

Były wypadkową geologicznych warunków występowania złoża, wielkości zapotrzebowania i zdolności górniczych.

Sposoby uzyskiwania surowców

•    Sposób naturalny - zbieractwo na powierzchni gruntu

•    Sposób górniczy

o systematyczne wybieranie z morskich osypisk, żwirowisk fluwioglacjalnych

o powierzchniowa eksploatacja jamowa o eksploatacja szybami otwartymi - mardelami

o eksploatacja szybami otwartymi z podziemnymi wyrobiskami bocznymi - mardele

o eksploatacja podziemna szybami z wyrobiskami niszowymi o eksploatacja podziemna z wyrobiskami korytarzowymi (galeriowymi) o eksploatacja podziemna z szybami z wyrobiskami komorowymi o eksploatacja sztolniowa

o eksploatacja pozioma przechodząca w sztolniową (nie udokumentowana w Polsce)

•    Kamieniołom

Polska

Przełom Warty przez morenę czołową w rejonie poznania - Starołęki. Bogate pracownie kamieniarskie KPL (również Gorzów Wlkp.)