39887

uprawnym, lasom, osiedlom, barykadują brzegi rzek, przez co tworzą jeziora lub laguny (np. Zalew Szczeciński). Wydmy na wybrzeżach Bałtyku (szczególnie w Łebie) mają charakter wędrujący. Akumulacja pyłów wywiewanych z pustyń następuje często w dużej od nich odległości, na ogół w strefie półsuchej. Pyły te za zatrzymane przez roślinność trawiastą tworzą ogromne pokrywy lessowe (lessy Niziny Chińskiej wywiane zostały z piaszczystych części pustyni Gobi).

W Polsce wydmy występują nad morzem oraz tam gdzie nagromadziły się piaski polodowcowe, czyli sandry, np. w Puszczy Kampinoskiej. Znane wydmy wędrujące w okolicach Łeby i na "Pustyni Błędowskiej", na pograniczu Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Krakowsko - Częstochowskiej.

Less - skała pochodzenia eolicznego. Wiatr na znaczne obszary przenosi pył mineralny różnego pochodzenia. Ten pył osadza się na stepach i gromadzi w większych ilościach. Lessy są niewarstwowane, jest to utwór bardzo porowaty, pokryty licznymi kanalikami (utworzonymi korzeniami traw). Jeżeli less jest suchy to jest mało zwięzły (może tworzyć pionowe ściany), a w stanie rozmokłym może zostać rozmyty. Less jest bardzo podobny do gliny zwałowej, ale jest lżejszy i łatwiej jest go rozkruszyć. Na lessach powstają bardzo dobre gleby, czarnoziemy o wysokiej wydajności rolnej. W Polsce pokrywy lessowe występują głównie na Wyżynie Lubelskiej, w okolicach Kazimierza Dolnego i Sandomierza.