66
atomów żelaza przez Co. Cr. Zr lub Al-Cr powoduje wzrost remartencji i koercji, j
tym samym iloczynu energii (BHW (rys. 6.1 l)llt>. I-
2Thota
Rys. 6.9. Dyfrakiogram rentgenowski na* nokompozytowego magnesu typu Nd* FcB/a*Fc: a) po procesie HHBM.b) po obróbce cieplnej 1070 K/0.5 h (12)
zowartoić a-Fo (% obj.)
Rys. 6.10. Zatcfcnott remnncncji M, i kocrcji H» w funkcji zawartości fazy magnetycznie miękkiej. a-Fc. w materiale nanokompozyiowym Nd,Ł6Fe»3Coll/2r0.sBfl/a-Fc (II)
Należy zaznaczyć, że produkowane dotychczas magnesy spiekane na bazie stopu NdjFcuB (zawierają 16% at. neodymu) cechują się niską stabilnością temperaturową oraz słabą odpornością korozyjną. Dzięki zastąpieniu części atomów Fe w Nd2(Fe.Co,M)14B/a-Fe takimi pierwiastkami, jak Co. Al. V, Cr, Ni. Zr lub Mo otrzymano materiały nie tylko charakteryzujące się wysokimi wartościami M, i H<. ale również wyższą stabilnością temperaturową i odpornością korozyjną. Dodatki stopowe, kontrolując wielkość ziaren fazy magnetycznie miękkiej, powodują także wzrost (BH)^ [12,14).
Inną interesującą grupą związków międzymetalicznych są azotowane stopy typu RE-3d. Do roku 1990 równowagowe fazy układu Sm-Fe nic stały się materiałami wyjściowymi do produkcji magnesów trwałych z następujących przyczyn [3.4):
- temperatury Curie tych faz są znacznie niższe od temperatur Curie faz na bazie kobaltu,
- w układzie Sm-Fe nie ma fazy, która odpowiadałaby fazie SmCoj,
- równowagowe fazy Sm-Fe nie mają anizotropii jednoosiowej.
Wprowadzony do stopu SmgFen azot powoduje zmianę anizotropii płaszczyznowej na jednoosiową oraz polepsza właściwości magnetyczne tego stopu. Zaobserwowano wzrost:
— objętości komórki elementarnej,
— temperatury Curie,
— momentu magnetycznego.
Z tych właśnie powodów związki międzymetaliczne SmjFenN* i Nd(Fe,M)i2N» stały się atrakcyjnymi materiałami wyjściowymi do produkcji magnesów trwałych (4). W tabeli 6.5 zestawiono parametry strukturalne i temperatury Curie stopów Sn^Fen i Nd(Fe,M)i2 przed i po azotowaniu. Należy zwrócić uwagę na