a) twierdzenie pierwotne uzasadnione są przez doświadczenie - empiryzm;
b) twierdzenia pierwotne są zdaniami analitycznymi;
c) twierdzenia pierwotne są zdaniami syntetycznymi a priori /doświadczenie czyste, wgląd w istotę/.
/stanowiska te Ajdukiewicz ustanowił dla dyscyplin dedukcyjnych - wnioskowania subiektywnie pewne/.
c) Stadium aksjomatyczne abstrakcyjne:
- Abstrahuje się od zastanego znaczenia terminów pierwotnych;
Dokonuje się rekonstrukcji logicznej języka teorii na gruncie opodwiedniego rachunku logicznego, np. Rachunku predykatów pierwszego rzędu z identycznością /podstawowy rachunek/;
Aksjomaty są formułami niezinterpretowanym i;
Precyzyjnie określa się środki dowodowe, które można stosować wyprowadzając z aksjomatów twierdzenia pochodne.
Teoria jest systemem zamkniętym ze względu na przyjęte reguły dowodowe;
- Teoria sformalizowana może mieć wiele interpretacji semantycznych. Niektóre z tych interpretacji mogą być jej modelami. Pojęcie prawdy jest zrelatywizowane do interpretacji.
interpretacja semantyczna wraz z pojawieniem się prac Tarskiego/.
Aksjomatyzacja zawartości teorii i aksjomatyzacja jej zasięgu:
• Aksjomatyzując zawartość teorii: udzielamy odpowiedzi na pytanie, co się twierdzi na gruncie danej teorii. Ustalamy, jakie twierdzenia wchodzą w jej skład. Teoria ujęta w ten sposób jest zbiorem zdań /formuł zdaniowych/zamkniętych ze względu na operację konsekwencji logicznej.
• Aksjomatyzując zasięg teorii: udzielamy odpowiedzi na pytanie, czego teoria dotyczy - do jakich dziedzin przedmiotowych się odnosi.
ATen sposób aksjomatyzacji określa warunki formalne, jaki musi spełniać dana dziedzina przedmiotowa aby mogła należeć do formalnego zasięgu teorii. Z formalnego zasięgu teorii wyodrębniamy te dziedziny, które są zamierzonymi interpretacjami teorii/.