40032

oc model starszy - źródłem prawa jest rola panującego, struktura promuje cechy obywatelskie tj. posłuszeństwo, podporządkowanie, łatwa zmiana orientacji w sferze wartości wraz ze zmianą sytuacji społecznej, skrupulatność oc model młodszy - źródłem prawa jest wola stron zaangażowanych w umowę, władza jako mediator zmusza do wykonania umowy, wpływa na rozwój prawa tj. gdy ktoś nie chciał się wywiązać z umowy wkraczało państwo.

Prawa naturalne to takie prawa, które wynikają z samych właściwości natury ludzkiej np. umiejętności dokonywania wyborów wyróżniamy:

1.    prawo do życia

2.    prawo do wolności - jeżeli nie mogę dokonać wyboru nie jestem wolny

3.    prawo do własności - posiadanie tego co się wytworzyło - posiadanie dóbr

Z rzymskiego rozumienia prawa również wypływa rozumienia przestępstwa

Przestępstwo popełniamy wtedy, gdy nie przestrzegamy norm prawa karnego. Jest to centralne pojęcie prawa karnego. Cechy czynu nazywanego przestępstwem:

oc społecznie szkodliwy oc zawiniony

oc zabroniony przez ustawę obowiązującą w chwili jego popełnienia

Winą nazywamy psychiczny stosunek oprawcy do czynu. Można wyróżnić:

oc winę umyślną - „chcę i robię" może przybrać postać winy kwalifikowanej świadomie ze szczególnym okrucieństwem, ze szczególnych pobudek. Atakowanie człowieka pomimo tego, że jego opór został pokonany.

cc winę nieumyślną - lekkomyślność, niedbalstwo, które może wyrażać Lekkomyślność -„wiem, że może stać się coś złego ale myślę, że tego uniknę.

Niedbalstwo - nie mam świadomości ale wiem, że powinienem mieć.

Czyn zabroniony przez ustawę - czyn, który może być ścigany i został zapisany w ustawie

Okoliczności wyłączające winę : (nie ma wtedy przestępstwa)

cc nieletniość - poniżej 17 lat, w wyjątkowych wypadkach po ukończeniu 15 lat może odpowiadać jak dorosły

cc niepoczytalność - osoba, która nie może pokierować swoim postępowaniem, ani rozpoznać znaczenia czynu np. upośledzenie psychiczne, choroba psychiczna cc błąd - np. człowiek na polowaniu myśląc, że zabija dzika, zabija człowieka