W Polsce przyjmuje się że za niektóre czynności edukacyjne mogą być pobierane opłaty w ramach finikcjonowania szkół wyższych. Każdy ma możliwość zakładania szkół i ich prowadzana (szkoły prywatne). Dopuszczalne jest tu pobieranie opłat. Jest równouprawnienie szkół publicznych i prywatnych.
Uprawnienia jedn. w ramach prawa do nauki:
-roszczaiie przyjęcia do szkoły
-do potwierdzana zdobytej wiedzy i kwalifikacji (uprawniane do uzyskania świadectwa, dyplomu)
-uprawniane jedn. w zakresie o uwzględniane zdobytych kwalifikacji przez organy państwowe i inne podmioty -obowiązek uczęszczania na przyjęty w danym państwie system kolejnych etapów wykształcana. Tutaj odpowiedzialność za naukę ponoszą rodzice -wolność twórczej egzystencji naukowej -wolność nauczania
-wol. ogłaszania wyników twórczości naukowej i artystycznej -prawo dostępu do dóbr kultury
Pojęcie praw solidarnościowych-są to prawa podmiotów zbiorowości, sumy jedn. są to praw^ narodu (ludu).
Do tych praw zaliczamy:
-prawo do samostanowiaria czyli decydowania o samym sobie. W tym ujęciu chodzi o prawo do powołania własnego państwa, uznania jego suwcrainości przez inne państwa oraz tworzenia odpowiedniego systemu gwarancji
-prawo do pokojowego rozwoju. Każde z państw uznaje suwerenność w stosunku do innych państw -prawo do korzystania z bogactw naturalnych, czapania korzyści z uwzględniarian zasad racjonalnej gospod.
O tych prawacli mówi się również w kontekście praw wspólnot o mniejszym char akterze np : wspólnoty samor ządowej którą tworzą mieszkańcy wspólnot zawodowych a także najmniejszej wspólnoty za którą uznaje się rodzinę. Można tu wyróżnić prawo do:
-zawarcia małżeństwa
-prawa rodziny obejmują sferę prawa do wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami rodziców -prawo do ochrony materialnej, duchowej swoich podstaw, swojej egzystencji
Prawa naruszalne i warunkowe. Można tu wyróżnić dwie koncepcje. Pierwsza koncepcja- prawa naturalne i piawotne mają charakter niaianiszahiy. W sytuacji, gdy państwo lub jakaś inna jedn. dopuszcza się swoim działanian naruszania praw naturalnych pierwotnych niezbywalnych i niepodzielnych. Staje się możliwe skorzystanie z prawa do oporu czyli przeciwstawienia się czynnego, tanu państwu lub jedn. Druga koncepcja-uznaje za nienaruszalne tylko te uprawnienia jedn. które wyraźnie wyłącza się z zakresu ustawodawczej możliwości ich ograniczenia. Po piawsze są to te. których nie da się ograniczyć tzw.: wolności nia eglamaitowane (nie dające się ograniczyć lub te. co, do których stanowczo stwierdza się, że w żadnej sytuacji nawet w razie wprowadzenia stanu nadzw yczajnego nic mogą być ograniczone).
Oparcie jakichkolwiek nakazów lub zakazów na treści prawa stanowionego jest relatywne, niezmienialnie tzn: odnosząc się do praw wolności jedn. uprawnienia nie będzie można naruszyć ograniczyć bądź zmienić tylko tak dhigo jak dhigo nic zmieni się tego prawa.
Prawa wzruszalne (warunkowe)- są to te które z różnych przyczyn na podst. Różnych przesłanek w wielu krajach w odmiennym zakresie, ogranicza się na drodze wprowadzenia odpowiednich regulacji prawa pozytywnego. W Polsce zasady ograniczania oraz ochrony istoty' praw jedn. określa art. 31 konst RP. Są to zasady gaicralnc. bezwzględnie obowiązujące. W innym ujęciu prawa warunkowe są to te które jedn. przysługują czasowo, bądź w związku z zaistnieniem określonego zdarzenia faktycznego a w związku z tym wygasają po upływie terminu, bądź ustaniu tego stanu.
Koncepcje wolności i praw podstawowy di.
Prawa i wolności podstawowe to te które mają szczególną moc prawną wyższą od innych. Odgrywają one nie tylko doniosłą role w zapewniaiiu jednostce sfery wolnej od ingeraicji zewnętrznej, ale także w określaiiu za finikcjonowania państwa traktowanego jako wspólnota jednostek. W prawie wewnętrznym są to prawa zawarte w konstytucji (ale nie zawsze) i obowiązuje w nich liia ai chia aktów prawnych, gdzie na szczycie jest konstytucja. W prawie międzynarodowym to prawa i wolności uregulowane w akcie prawa międzynarodowego o szerszym znaczeniu, nic ma tu hierarchii aktów prawnych są to np.: Europejska Konwencja o Oclironic Praw Człowieka z 1950r, dwa pakty zl966r. PPOiP; PPSGiK. Prawa i wolności podmiotowe- wg Nich każda jedn. Traktowała jest jako podmiot przysługującego jej zespołu praw ona sama decy duje o korzystaniu z nich i może zażądać od państwa ich oclirony. Prawa i wolności obiektywne- stanowią obiektywne zasady służące kształtowaniu ustroju politycznego i ekonomicznego państwa oraz kształtowaniu poszczególnych jego instytucji, ograniczają zakres kiamyania przez państwo procesami społecznymi.