42207

Hipotezy mobilistyczne - przyjmują ruchy poziome; zaowocowały teorią wielkich płyt litosfery

•    hipoteza dryfu kontynentów

•    hipoteza prądów konwekcyjnych

•    teoria ekspansji dna oceanu

•    teoria wielkich płyt litosfery (neomobilizmu, 1968, Wilson, Morgan, Isacks, 01iver, McKenzie i inni)

•    hipoteza ekspansji (Lindcman 1927)

Tektonika płyt

•    ciągle twoizenie; ruch i niszczenie części powierzchni kuli Ziemskiej (tylko dla naszej planety)

•    rozpoznania dna oceanów - dawniej niemożliwe;

•    mapy dna powstałe dzięki echosondzie (lata 30., 40.) - odkryto ciągi podwodnych wzniesień i doliny ryftowe

•    ok. lat 50. i 60.- sondowanie, badania budowy dna oceanicznego

•    zaczęto się interesować osadami

•    pobieranie rdzeni osadów oceanicznych

•    badanie miąższości

•    datowanie osadów (wiek dna oceanów - ok. 200mln lat)

•    najstarsze skały

•    Ocean Atlantycki u wybrzeży Ameryki Północnej i Afiyki (170-180mln lat)

•    grzbiet oceaniczny (tworzy się współcześnie)

•    badania paleomagnetyczne i magnetyzm dna oceanu

•    zwrócono uwagę na dodatnie lub ujemne namagnesowanie skał (pizebiegające poziomo lub liniowo względem dna oceanu)

•    196 lr. u wybrzeży Zat. Kalifornijskiej wykryto anomalie magnetyczne

•    dopływ ciepła wnętrza Ziemi

•    odkrycie strefy o podwyższonym wydzielaniu ciepła geotermalnego

•    najwięcej tego ciepła - w strefie grzbietów oceanicznych

•    najmniej - w rowach oceanicznych

Zainteresowanie kwestiami wymienionymi powyżej doprowadziło do powstania teorii ekspansji dna oceanicznego

grzbiety długość od 60-70 OOOkm; w ich obrębie znajdują się doliny ryftowe

Pangea (perm) - rozpad na Laurazję i Gondwanę i powstanie współczesnych den oceanicznych

Następuje wzrost powierzchni oceanów (skorupy oceanów)

•    promień Ziemi bardzo powoli się wydłuża (postępuje pizyrost objętości Ziemi)

•    skoro następuje wzrost powierzchni skorupy oceanicznej, to gdzieś musi następować niszczenie skorupy kontynentalnej

•    ustalono, źc musi się to odbywać w rowach oceanicznych, tam gdzie są strefy subdukcji

•    badano:

•    kierunki naprężeń w strefach subdukcji; rozmieszczenie stref subdukcji

•    w obrębie rowów - tizęsienia ziemi, bardzo głęboko położone ogniska trzęsień

•    ogniska trzęsień ziemi wzdłuż powierzchni Benioffa

•    najgłębsze znane ogniska - Andy