Obrażenia otwarte
Rana (Y ulnus) - obrażenie otwarte w którym dochodzi do przerwania ciągłości powłok ciała (skóry i błony śluzowej). Do jej wystąpienia dochodzi wtedy, gdy uraz zewnętrzny jest o sile przekraczającej siłę elastyczności tkanek. Do urazów tych zalicza się czynniki: mechaniczne, chemiczne, termiczne, elektryczne, promienie Rtg, energia jądrowa.
Przyczyny wewnętrzne: ostre odłamki kości. Jeżeli przy złamaniu dojdzie do oderwania tkanki od ciała to rana taka jest tak zwaną raną z ubytkiem. Przy działaniu urazów w płaszczyźnie statycznej powstaje otarcie (excoriatio).
Zadrapanie - wąskie, podłużne uszkodzenie skóry Wywołane jest pizez twarde, ostre przedmioty lub pazury. Objawy: przerwanie ciągłości anatomicznej tkanki, ból, krwotok. Przerwanie ciągłości zależy od: umiejscowienia rany, rodzaju uszkodzonej tkanki i głębokości zranienia. Z tym łączy się wypadnięcie czynności określonych narządów (przecięcie nerwów, przewodów gruczołowych, ślepoty itd ). Wewnętrznie dochodzi do obumierania komórek, przez uszkodzenie lub odcięcie ukrwienia. Granicę tkanki żywej można określić po upływie ok. 1 doby (obecność ukrwienia).
Rozziew (dehicientio) - rozchylenie się brzegów rany. Zależy od lokalizacji, długości, głębokości rany oraz kierunku ułożenia wlókienek sprężystych w skóize (Linii Langera) Ma on istotny wpływ na czas i sposób gojenia.
Ból (Dolor) - powstaje wskutek podrażnienia zakończeń nerwowych a z czasem drażniącego działania produktów rozkładu białek. Nasilenie zależy od rodzaju mazu, siły, rodzaju uszkodzonych tkanek, wiek u, płci i wrażliwości zwierząt. Miejsca najbardziej wrażliwe na ból: okolica narządów płciowych, okolica tworzywa kopytowego, opuszek palcowych, przejść błon śluzowych w skórę, okostna, otrzewna, opłucna, torebka stawowa. Najbardziej wrażliwe: psy i koty, świnie, konie, owce, krowy, ptaki; młode bardziej wrażliwe; źrebięta, klacze i lekkie rasy bardziej wrażliwe niż ciężkie
Krwotok (Haemorrhagia) - jest to przerwanie naczynia krwionośnego. Nasilenie krwawienia zależy od stopnia unaczynienia, średnicy i rodzaju naczyń, oraz rodzaju przedmiotu którym rana została zadana.
Ramę mogą towarzyszyć: wstrząs pourazowy, zapaść, zatory tłuszczowe, zaburzenia przemiany materii.
Opis rany:
□ brzegi rany - skóra lub błona śluzowa przerwane w linii prostej lub poszarpanej, lukowej lub kątowej.
□ ściany rany - w zależności od głębokości: tk. Łączna, powięź, mięśnie.
□ dno rany - obejmuje różne tkanki, w zależności od głębokości: tk. Łączna, powięź, mięśnie.
u jama rany - jest to przestrzeń ograniczona przez ściany i dno.
W ranach skóry i błon śluzowych są brzegi ale brak ścian i jamy. W głębokich ranach ściany mogą tworzyć różne tkanki, a dno może mieć zachyłki.
Podział:
1. Ze względu na okolicę ciała: rany kończyn, głowy tułowia
2. Ze względu na uszkodzone tkanki lub narządy: rany języka, gardła, skóry
3. Ze względu na liczbę uszkodzonych tkanek: rany proste (obejmują jedną tkankę), rany złożone
4. Ze względu na sposób zadania rany: rany przypadkowe, chirurgiczne