- działa buforuj ąco na pH żwacza (wydzielana jest w ilości 30-120 1 dziennie, zawierając 500 700 g kraśnego węglanu sodu. nie zawiera aiuylazy)
Proces trawienia w organizmach przeżuwaczy zależy głównie od ilości i jakości mikroorganizmów żyjących w żwaczu (tu znajdują się właściwe, biorące udział w trawieniu, jak i przypadkowe nie mające znaczenia dla trawienia, a wręcz działające szkodliwie). W 1 ml. treści żwacza zawarte jest około 100-200 mld bakterii i około 1 min pierwotniaków, co daje około 3-7 kg mikroorganizmów w żwaczu. Wiadomym jest, że tylko te działają aktywnie, których ilość przekracza 1 miln w 1 ml treści. Najważniejszymi są Strcptococus bovis (zawiera amylazę). bakterie kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus. G- pałeczki Bacteroides trawiące celulozę oraz ziarniaki Rinninobacter i Ruminococcus. Uważa się że decydujące znaczenie w procesach trawienia mają bakterie, a pierwotniaki pomocniczą. Ze względów na łatwość diagnostyczną w badaniach klinicznych oznaczamy pierwotniaki a nie bakterie. Piorwotniaki zasadniczo uczestniczą w mechanicznym rozdrabnianiu pożywienia i poprawiają biologiczną wartość białka, choć wielu autorów nie wyklucza ich istotnej roli wr procesach trawienia po przez produkcję pewnych enzymów. Bakterie trawią głównie węglowodany włącznie z celulozą. Ponadto rozkładają białko i syntetyzują nowe. Trawią tłuszcze i syntetyzują niektóre z witamin grupy B.
W żwaczu z węglowodanów powstają lotne kwasy tłuszczowe:
- octowy 60% - 65%
-propionowy 20%
-masłowy 15 % - 20%
Podawanie określonych rodzajów' kanny powoduje wzrost lub obniżenie poziomu konkretnego LKT i tak podanie siana powoduje wzrost kw. octowego, podanie łatwo strawnych węglowodanów powoduje wzrost ilości kwasu propionowego. To ostatnie postępowałie bardzo często odbija się na florze żwacza, która doprowadza wytworzony kw. propionowy i octowy do bezwartościowego (metanu i co2). Równocześnie powstaje wyprodukowany wr nadmiarze przez inne bakterie kw. mlekowy, powodujący ciężkie zaburzenia ogólne.
Niski poziom Glukozy we krwi (40-65ing%) u przeżuwaczy jest prawdopodobnie wanmkowany całkowitym rozkładali prostych cukrów' na LKT. Glukoza powstaje z kw. propionow’cgo w wątrobie i jelitach cienkich. W żwaczu odbywa się rozkład białka i synteza białka przez bakterie. Około 80% zapotrzebowania na białko pochodzi z białka syntetyzowanego przez mikroorganizmy. Bakterie rozkładają białko aż do amoniaku i z niego są syntetyzował e nowre struktury białka. Nadmiar amoniaku często jest magazynowany w postaci mocznika w ścianie żwacza lub w wątrobie. Zatrucie amoniakian powstaje w wyniku jego nadmiernej produkcji.