Schorzenia języka
Procesy zapalne powstałe na języku mogą być wynikiem ogólnych procesów zapalnych, zakaźnych lub nie zakaźnych oraz samoistną jednostką chorobową. Częstą zmianą obserwowaną na języku są różnego stopnia naloty, których charakter zabarwiana zależy od skarmianej kanny lub podawanego leku. Z reguł)' nalot składa się ze zniszczonych komórek nabłonka, leukocytów' i drobnoustrojów oraz resztek kanny. Wyschnięty nalot robi wrażane popękanego stmpa. U kur nalot osadza się często na końcu języka tworząc tzw. pypeć, który utrudnia oddychanie. Często zmiany pękające na języku u świń są wynikian niedoboru wit A. Ostre zapalenie języka
Jest wynikian głęboko sięgających uszkodzai mechanicznych lub chemieznych. Często notuje się tai stan chorobowy w wielu chorobach zakaźnych (wybrocznica. wąglik, obrzęk złośliwy, szclcstnica. ropowica) W ciężkich przypadkach język wystaje z jamy ustnej i jest powiększony, obrzękły. Na jego powierzclmi widoczne są odbicia zębów. Oddech staje się ciężki i chrapiący.
Leczenie oparte jest o antybiotyki, sulfonamidy, leki bodźcowe, lcczaiic miejscowe, podobne jak przy stomatitis. Leczone musi trwać co najmniej 5 dni.
Przewlekłe zapalenie języka :
Promiaiica języka
Jest to najczęściej spotykana postać przewleka zapalana języka u bydła. Brama wejścia dla zarazków znajduje się bezpośrednio przed korzaiian języka. W miejscu tym występuje poprzeczny fałd i przy mchach języka twarda karma, plewy, ości wbijają się w błonę śluzową powodując uszkodzaiia, co sprzyja zakażeniom. W języku powstają zgrubiana, które mogą przebijać błonę śluzową i otwierają się na zewnątrz. Powstałe zgrubiana prowadzą do stwardnienia języka, który staje się niauchomy (język drewniany). Charaktaystycznym objawan jest brak możliwości wysunięcia języka przez zwierzę na zewnątrz. Często występuje równocześnie masowe ślinione oraz zmiany w węzłach chłonnych pod szczękowych i pozagardłowych. Jeżeli stwierdzimy zanieczyszczenie brani)' należ)' ją oczyścić przez wyskrobanie, a następnie wprowadzić środek dezynfekujący (nalewka jodowa, płyn Lugola). którym pędzhijany cały język. W przypadku zmian prza ostowych. gdy mamy do czyniaiia z wartościowymi osobnikami stosujany lcczaiic ogólne. Doustnie jodek potasu 5-10 g dziennie przez 2 tygodnie, wyjątkowo przez 4 tygodnie (można wywołać zatrucie jodan). Podawanie innych preparatów jak sublimat czy jod dr ogą iniekcyjną nie są obecnie wskazane ze względu na ujatuie oddziaływanie ogóbie na organizm.
U koni stwardniane języka może powodować sarkosporidioza. która jest bardzo rzadko spotykana.
Wągrzyca języka, występuje w części brzeżnej języka w postaci guzków grochu, zmiany te nic są istotnymi i występują głównie u świń. nie leczymy.
Niekiedy w wyniku wymiaiionych zmian zapalnych jak i złego żywienia dochodzi do rozwoju porażał i a języka (szczególnie u koni).