43138

System produkcji materialnej MPS. sposób określania (liczenia) efektów działalności gospodarczej w skali makroekonomicznej, przyjęty w krajach socjalistycznych (do 1989 również w Polsce). Jego podstawą było rozróżnianie pracy produkcyjnej i pracy nieprodukcyjnej oraz założenie, że produkt społeczny powstaje wyłącznie w wyniku tej pierwszej, jest więc sumą wartości dóbr materialnych (wytwarzanych w przemyśle, budownictwie, rolnictwie i leśnictwie) i usług produkcyjnych (transportu, łączności i handlu). Produkt społeczny nie obejmował natomiast usług nieprodukcyjnych (o charakterze konsumpcyjnym i publicznym), powstających w tzw. sferze nieprodukcyjnej obejmującej: naukę, oświatę, kulturę, służbę zdrowia i opiekę społeczną, gospodarkę komunalną i mieszkaniową, administrację państwową, wymiar sprawiedliwości, ochronę porządku publicznego i obronność.

Uzasadnieniem takiego podejścia było finansowanie tych usług ze środków budżetu państwa i nieodpłatne (lub tylko częściowo odpłatne) korzystanie z nich przez społeczeństwo. Praktyczną tego konsekwencją było niedocenianie znaczenia sfery usług w gospodarce, przejawiające się m.in. w niższych płacach jej pracowników oraz niedoinwestowaniu.

System rachunków społecznych, SNA, przyjęty w gospodarce rynkowej sposób mierzenia produktu społecznego, tj. efektów działalności gospodarczej w skali makroekonomicznej (całej gospodarki).

Jej podstawą jest założenie, że każda praca wydatkowana w zorganizowanym przedsiębiorstwie tworzy produkt społeczny, niezależnie od tego, czy w jej wyniku powstają dobra materialne czy usługi. W rezultacie produkt społeczny w ujęciu rzeczowym przyjmuje postać wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług finalnych. Istotą rachunkowości społecznej jest wyrażenie tego produktu w kategoriach wartościowych, jako sumy dochodów bądź wydatków wszystkich podmiotów gospodarczych: przedsiębiorstw, gospodarstw domowych i państwa, z uwzględnieniem zagranicy (import i eksport). Wadą tej metodologii jest nieuwzględnianie produkcji nierynkowej. Rezultatem prowadzenia rachunkowości społecznej jest ustalenie wartości produktu społecznego, która może być wyrażona wielkością produktu krajowego brutto, produktu narodowego brutto, produktu narodowego netto, a także wielkością dochodów osobistych mps(kryterium pracy produkcyjnej)-metoda obliczania makrowielkosci w oparciu ow artosci dóbr materialnych.

wady(to jest ważne)

-trudności w rozróżnieniu kto jest a kto nie jest pracownikeim -w wielkościach makro nie zawiera sie produkcja usług.

-niedocenianie znaczenia sfery usług w gospodarce

sna(metodologia obliczania makrowielkosciu w oparciu o kryterium pracy przynoszącej dochod) wady:

-produkcja na własne potrzeby nie zaliczana do produktu globalnego;

-wielokrotne naliczania tych samych docodow;

-nie uwzględniona gospodarka szarej strefy;

-nie uwzględnia produkcji z odpadow