- metoda - algorytm wyboru rozwiązania najlepszego.
W klasycznym rachunku ekonomicznym (zwanym także kalkulacyjnym lub analityczno-porównawczym)wyboru dokonuje się z ograniczonego zbioru możliwych rozwiązań. Nie ma opracowanego algorytmu optymalizacyjnego, brak jest możliwości lub nieopłacalne jest zbieranie informacji wejściowych dla każdego z możliwych wariantów działania rozpatrywanego problemu.
W optymalizacyjnym rachunku ekonomicznym wyboru najlepszego rozwiązania dokonuje się, przy wykorzystaniu znanych modeli matematycznych, statystycznych i ekonometrycznych, z całego zbioru wszystkich możliwych rozwiązali
Do najważniejszych zastosowań optymalizacyjnego rachunku ekonomicznego w praktyce przedsiębiorstw należą:
1. Zagadnienia transportowe.
2. Wielkość partii dostawy i optymalny poziom zapasu towarowego.
3. Problemy podziału.
4. Inne przykładowe zagadnienia rozwiązywane metodami optymalizacyjnymi.
Ze względu na źródło pozyskania:
- wewnętrzne, generowane w ramach własnej organizacji, określające potencjał, warunki i reguły funkcjonowania prz edsi ębi orstwa;
- zewnętrzne, pochodzące z otoczenia przedsiębiorstwa, informujące o środowiskowych warunkach działania przedsiębiorstw, stwarzające przesłanki do podejmowania działań o strategicznym charakterze.
Ze względu na sposób uzyskania:
- pierwotne, uzyskiwane po raz pierwszy, gromadzone dla określonych problemów decyzyjnych, nieprzetworzone,
- wtórne, wcześniej zgromadzone i przetworzone, opracowane przez innych.
Ze względu na charakter podejmowanych decyzji:
- operacyjne, na potrzeby bieżącego zarządzania, dla rutynowych i powtarzających się problemów
- strategiczne, dla podejmowania decyzji o dłuższym niż operatywny horyzoncie czasowym.
Z analitycznego punktu widzenia szczególną przydatność mają następujące grupy informacji:
1. Podstawowa sprawozdawczość finansowa (bilans i rachunek strat i zysków, rachunek przepływów pieniężnych, miesięczne sprawozdanie o przychodach, kosztach i wyniku finansowym, informacja dodatkowa do sprawozdań).
2. Pozostała sprawozdawczość, sporządzana głównie na rzecz GUS.
3. Księgi rachunkowe przedsiębiorstwa, szczególnie zestawienia obrotów i sald na kontach syntetycznych.
4. Dokumenty dotyczące różnych obszarów funkcjonowania przedsiębiorstwa np. wykazy środków trwałych tabele amortyzacyjne środków, zestawienia zapasów.
5. Oświadczenia podatkowe, sprawozdania i wnioski pokontrolne, wyniki inwentaryzacji.
Prace analityczne można podzielić na dwa etapy; I etap, po zebraniu odpowiednich danych opracowywane są tabele, które w mniej lub bardziej syntetycznym ujęciu, zależnie od potrzeb analitycznych, prezentują materiał liczbowy w wyróżnionych obszarach analizy. 2 etap analiza zjawisk i problemów ekonomicznych wynikających z tak skonstruowanych tabel oraz formułowanie uwag wniosków.
Struktura analizy ekonomiczno-finansowej obejmuje:
1) charakterystyka przedsiębiorstwa- obejmuje informacje ogólne o przedsiębiorstwie, takie jak np. adres, telefony, faksy itp.. Ta analiza jest niezbędna gdy jest kierowana do odbiorców zewnętrznych.
2) czynniki wytwórcze- przedmiotem zainteresowania są podstawowe czynniki wytwórcze: majątek trwały i zatrudnienie oraz potrzeby inwestycyjne. Czynniki te określają potencjał przedsiębiorstwa, jakość jego działania, możliwość przekształceń własnościowych
3) sprzedaż produktów- podstawowe składniki tej części powinny dotyczyć: wartości i struktury sprzedaży w ujęciu dynamicznym, wielkości i struktury sprzedaży w ujęciu ilościowym, sprzedaży wg głównych grup odbiorców, podstawowej działalności marketingowej, najważniejszych elementów otoczenia rynkowego przedsiębiorstwa.
Trzy bloki analizy lo: analiza wielkości liczbowych sprzedaży, wewnętrznej działalności marketingowej, zewnętrznych warunków otoczenia rynkowego.
4) koszty działalności- rozpoznawane są główne źródła ponoszonych w przedsiębiorstwie nakładów. Koszty w układzie rodzajowym pozwalają na ich grupowanie wg rodzaju czynników produkcji zużytych w danym okresie. W układzie kalkulacyjnym koszty w podziale na bezpośrednie i pośrednie grupowane są wg jednostek organizacyjnych i w podziale na rodzaje działalności.
5) wynik prransowy- jest równocześnie syntetycznym miernikiem oceny przedsiębiorstwa, efektywności jego działania, odzwierciedla poziom realizacji celów przedsiębiorstwa. Analiza na tym obszarze jest