W teorii i praktyce rachunkowości zarządczej stosuje się kilka sposobów analizowania danych operacyjnych:
• zmiany w stosunku do okresu poprzedniego - wyrażone w wielkościach bezwzględnych i względnych,
• zmiany w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego w przypadku danych za okresy krótsze niż rok,
• zmiany procentowe w stosunku do okresu przyjętego jako bazowy,
• zmiany strukturalne - wszystkie wielkości cząstkowe są prezentowane jako procent (udział) w wielkości ogólnej (zagregowanej),
• stopień wykonania planu (budżetu) za dany okres,
• różnorodne wskaźniki.
Wymienione sposoby analizowania danych stosowane winny być łącznie, gdyż dopiero powiązanie ich pozwala na pełną ocenę sytuacji w badanym okresie.
Wymienione sposoby analizowania danych stosowane winny być łącznie, gdyż dopiero powiązanie ich pozwala na pełną ocenę sytuacji w badanym okresie.
Z przedstawionych powyżej sposobów analizowania danych można skonfigurować trzy rodzaje metod analizowania danych:
1 Analiza „pozioma” którą można prowadzić w następującej metodologii
o Porównanie w czasie (analiza dynamiczna)
■ Określenie zmian w stosunku do okresu poprzedniego lub analogicznego w roku ubiegłym,
■ Określenie zmian do okresu przyjętego jako bazowy,
■ Zmiany powinny być wyrażone w wartościach względnych (%) i bezwzględnych (zł),
0 Porównanie z planem - prezentacja odchyleń od planu w ujęciu względnym i bezwzględnym.
1 Analiza „pionowa”
o Wszystkie składniki sprawozdania są prezentowane jako % przychodów operacyjnych ogółem (wskaźniki struktury)