4762

System podatkowy jest nadmiernie skomplikowany, głównie z powodu wielości rozmaitych ulg podatkowych. Ich liczba gwałtownie wzrosła w latach 1993 -1997, tzn. po dokonaniu pierwszej reformy podatkowej.

Ulgi podatkowe występują we wszystkich najważniejszych podatkach:

•    w podatku dochodowym od osób fizycznych:

o 125 zwolnień określonych w ustawie i przepisach wykonawczych, o 13 rodzajów odliczeń od dochodu, o 16 rodzajów odliczeń od podatku.

•    w podatku dochodowym od osób prawnych - ponad 40 zwolnień ustawowych;

•    w podatku od towarów i usług - 17 kategorii zwolnień ustawowych i poza ustawowych,

•    liczne ulgi występują również w podatku akcyzowym, rolnym, leśnym i w podatku od nieruchomości.

W polskim systemie podatkowym występują ponadto ulgi uzależnione od uznania administracji podatkowej. Należą do nich: zaniechanie ustalania zobowiązań podatkowych i poboru podatków, odroczenie terminu płatności podatku, rozłożenie na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę oraz umorzenie zaległości podatkowych.

Przepisy podatkowe w wielu miejscach są niejasne, co wywołuje spory I wymaga licznych interpretacji.

Przyczyną komplikacji systemu podatkowego jest także duża liczba aktów prawnych, które go określają. We wszystkich rodzajach podatków ustawy podatkowe stanowią jedynie niewielką część obowiązujących regulacji. Na przykład w przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prócz ustaw obowiązujące są:

•    ustawy związkowe, w których zawarte są m.in. definicje, określenia pojęć używanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (jest ich kilkadziesiąt).

•    13 zarządzeń Ministra Finansów,

•    19 rozporządzeń wydanych przez Radę Ministrów i Ministra Finansów.

Konieczność wypełniania przez podatników i płatników skomplikowanych deklaracji i informacji podatkowych także jest regulowana wieloma przepisami.

Na przykład w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych obowiązek ten przewiduje 36 przepisów ustawowych.

O tym, że system podatkowy jest niejasny świadczy liczba wydawanych przez organy skarbowe interpretacji do przepisów podatkowych. Tylko w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych w sprawach indywidualnych izby i urzędy skarbowe co roku wydają kilkadziesiąt tysięcy interpretacji, niekiedy wzajemnie ze