5369

obowiązuje bowiem zasada skutku podwójnego (art. 155, 510 k.c.)- czyli sama umowa zobowiązująca do rozporządzenia prawem to prawo jednocześnie przenosi na nabywcę. Zobowiązanie do przeniesienia własności na ogół powoduje również przejście własności na kupującego;

■    umowa kauzalna - skuteczność przysporzenia zależy od ważności kauzy -zobowiązanie każdej ze stron ma swoją podstawę w zobowiązaniu drugiej strony -causa obligandi vel acquirendi (sprzedawca zobowiązuje się względem kupującego po to, żeby uzyskać od niego roszczenie o zapłatę ceny, i odpowiednio kupujący zobowiązuje się zapłacić cenę by otrzymać rzecz sprzedaną, czyli uzyskać prawo własności rzeczy);

■    umowa odpłatna - przysporzenie następuje po obu stronach - czynność pod tytułem obciążliwym;

■    umowa wzajemna - obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej.

Cena ma być w założeniu tej umowy ekwiwalentem świadczenia sprzedawcy i odwrotnie - świadczenie sprzedawcy ma być ekwiwalentem świadczenia kupującego w postaci zapłaty ceny. Do umowy sprzedaży stosują się więc przepisy szczególne o umowach wzajemnych - o ich wykonywaniu, skutkach niewykonania, etc.

41- Przedmiot sprzedaży:

Przedmiotem sprzedaży jest przede wszystkim rzecz (zarówno ruchoma jak i nieruchoma). Ale mogą być nim także Inne prawa niż własność - przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży praw (sprzedać można więc także np. wierzytelność - umowa przelewu bardzo często jest właśnie umową sprzedaży).

Poza prawami przedmiotem sprzedaży może być energia - przepisy o sprzedaży stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii. Co to właściwie jest energia? Energia to opanowane przez człowieka siły przyrody (elektryczność, para, gaz).

Przedmiotem sprzedaży mogą być również zespoły praw lub zespoły rzeczy - np. kolekcja znaczków, serwis na 24 osoby, zbiór książek, etc.

Na ogół wyobrażenie, że mamy wówczas do czynienia z jedną umową sprzedaży jest mylne, bo w zasadzie prawo zakłada że sprzedaż dotyczy rzeczy jednostkowej - czyli jeśli sprzedaje się kolekcję znaczków to jest tyle umów sprzedaży ile znaczków w tej kolekcji. Oczywiście można dokonać tego jednym aktem - w tym sensie, że te sprzedaże zostaną ujęte w jednej umowie (od strony technicznej), ale od strony prawnej jest to tyle osobnych umów, ile rzeczy sprzedawanych, wchodzących w skład tego zespołu.

Może się okazać, że rzeczy które wchodzą w skład takiego zespołu, nawet zespołu połączonego celem gospodarczym, czy użytkowym, nie mają jednakowego statusu prawnego (w odniesieniu do jednych sprzedawcy przysługuje własność, a w odniesieniu do innych przedmiotów wchodzących w skład tej samej kolekcji ta własność mu nie przysługuje).

Może się również okazać, że reżim sprzedaży jednych przedmiotów będzie inny niż pozostałych przedmiotów - inaczej wygląda sprzedaż rzeczy ruchomych, inaczej nieruchomości - choćby ze względu na potrzebę zachowania formy aktu notarialnego. Jeżeli więc w skład zespołu będzie wchodziła nieruchomość to sprzedaż tej nieruchomości będzie podlegała innemu reżimowi prawnemu niż sprzedaż rzeczy ruchomych.

Od tego są wyjątki - gdy prawo dopuszcza sprzedaż pewnych zespołów praw (universitas iuris) lub rzeczy (universitas rerum) - np. sprzedaż spadku - wówczas mamy do czynienia ze sprzedażą zespołu praw i to wskutek sprzedaży uno acto - jedną czynnością. Podobnie art. 55² przewiduje, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo (rozumiane jako pewien zespół składników przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej - art. 55¹) obejmuje wszystko co wchodzi w skład