6175

6.    Zasada „otwartych drzwi” zakazuje zamykania dostępu do spółdzielni dodatkowym członkom, co oczywiście nie oznacza , że statut spółdzielni nie może kierując się interesem spółdzielni i ich członków, ograniczyć ograniczyć tego dostępu przez określenie kryteriów (np. zawodowych, wiekowych), którym powinni odpowiadać nowo przyjęci członkowie lub kandydaci na członków. Zasada ta nie rodzi bowiem sama w sobie roszczenia cywilnoprawnego o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. (1)

7.    Zasady zmiennego składu osobowego i zmiennego funduszu udziałowego są logiczną konsekwencją dobrowolności należenia do spółdzielni oraz zasady „otwartych drzwi” i można je jedynie uzupełnić dalszą zasadą, a mianowicie zasadą ograniczonego oprocentowania udziałów. Ta ostatnia zasada oznacza, że w razie oprocentowania udziałów niezbędne jest ścisłe ograniczenie dywidend, co dodatkowo różni spółdzielnie od spółek prawa handlowego i przedsiębiorstw prowadzonych w tej formie. Wszelkie nadwyżki i oszczędności uzyskiwane w wyniku działalności spółdzielni powinny należeć do jej członków. (1)

a Zasada niepodzielności funduszu zasobowego zakazuje, w przypadku likwidacji spółdzielni, podziału funduszu zasobowego spółdzielni między jej członków. Fundusz taki może być przekazany na cele innej organizacji spółdzielczej lub na cele społeczne. W naszym prawie ma ona obecnie charakter normy względnie obowiązującej (art.125 §5 i 6 Prawa spółdzielczego). (1)

9. Zasada współpracy między organizacjami spółdzielczymi jest wyrazem założenia, iż cały ruch spółdzielczy jest niepodzielny. Wszystkie organizacje spółdzielcze powinny zatem współpracować ze sobą ze sobą na płaszczyźnie ogólnonarodowej i międzynarodowej. (1)

Aktualnie, podstawowym aktem prawnym regulującym w Polsce, zasady organizacyjne ruchu spółdzielczego oraz jego cele i ramy działalności, jest ustawa z dnia 16 IX 1982 - Prawo spółdzielcze. Ustawa obowiązuje od dnia 1 1 1983.

Prawo spółdzielcze, jest ukoronowaniem wieloletnich prac Naczelnej Rady Spółdzielczej, w swym kształcie normatywnym dostosowane zostało (głównie na forum Sejmowej Komisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o spółdzielniach i ich związkach) do wymagań reformy gospodarczej i postulatów spółdzielców. Ustawa gwarantuje nienaruszalność fundamentalnych zasad ruchu spółdzielczego.

Obecna ustawa miała na celu stworzenie takich mechanizmów prawnych, które zapewniłyby samodzielność samorządność i samofinansowanie organizacji spółdzielczych. W szczególności samodzielność spółdzielni w dużym stopniu zapewniały przepisy prawa spółdzielczego, które zabezpieczają spółdzielnię przed nadmierną, nie wynikającą z przepisów ustawowych, ingerencją centralnych związków spółdzielczych.