Inwalidztwo(niepełnospraw ność)- jest podstawę do uzyskania określonych św iadczeń wtedy, gdy jest następstw em wypadku przy pracy, ale także wówczas, gdy stan całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy ubezpieczonego nie powstał w wyniku choroby zawodowej lub wypadku przy pracy.
Starość- to okres życia, który następuje po wieku dojrzałym, kiedyś była uznawana za zdarzenie uzasadniające prawo do tzw. renty starczej. Obecnie poprzestaje się na uznaniu określonej granicy wieku tzw . Emerytalnego jako przesłanki do nabycia praw a do emerytury.
Śmierć-jest zdarzeniem losow ym, pociągającym za sobą z reguły ujemne następstwa majątkowe dla rodziny zmarłego np. w postaci wydatków na pogrzeb.
Ubezpieczenie społeczne dotyczy w zasadzie osób zatrudnionych i osób prowadzących tzw. Działalność rolną i pozarolniczą.
Świadczenia z ubezpieczenia w ypłacane są:
a) w razie dożycia wieku emerytalnego
b) trwałej lub określonej niezdolności do pracy
c) śmierci żywiciela
d) niezdolności lub niemożności świadczenia pracy
e) wypadku przy pracy
f) czy tez choroby zawodowej.
Oprócz beneficjenta świadczeń w ubezpieczeniu występuje jeszcze opłacający składkę oraz instytucja, która pobiera składkę i administruje funduszem ubezpieczeniowym.
Między tymi 3 podmiotami powstaje stosunek ubezpieczenia społecznego. Strony stosunku noszą nazwy:
a) ubezpieczający- ten który opłaca składkę
b) ubezpieczony- ten za którego składka jest opłacana
c) ubezpieczyciel-czyli ZUS
prawna regulacja zakresu ubezpieczenia społecznego zawarta jest w wielu aktach prawa. Kluczowe znaczenie odgryw a ustaw a z dnia 13.10.1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.
Ubezpieczenie społeczne od 01.01.1998 roku obejmują:
a) ubezpieczenie emerytalne- ubezpieczony po osiągnięciu określonego wieku, określonego w przepisach nabywa prawo do świadczeń pieniężnych czyli emerytuiy
b) ubezpieczenia rentowe- ubezpieczony w przypadku utraty zdolności do wykonywania pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, nabywa prawo do świadczeń pieniężnych(renta z tytułu niezdolności do pracy)
c) ubezpieczenia chorobow e- w razie choroby i macierzyństwa w zamian za opłacone składki, osoby maja prawo do krótkicłi, krótkoterminowych świadczeń pieniężnych np. do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego.
d) Ubezpieczenie wypadków e z tytułu wypadku i chorób zawodowych. Ubezpieczony ma prawo do świadczeń pieniężnych płaconych w przypadkach takich jak:
-wypadek przy pracy
-utrata zdolności do pracy na skutek choroby zawodowej(renta lub odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu)
Administrowanie systemem FUS. W celu relacji zadań zakresu ubezpieczenia społecznego, w tym gromadzenia środków finansowych i wypłaty świadczeń powołano Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. FUS jest państwowym funduszem celowym, jego dysponentem jest ZUS.