generat nap niesin004

4 Analogowe Elementy I Układy Elektroniki

tranzystora T\ jest zbliżone do wartości £/cei« +Ez- Wtedy, gdy kondensator C\ rozładowuje się kondensator C2 ładuje się w obwodzie: +Ez, Rcu emiter-baza Ti. Przy prawidłowym doborze elementów układu proces ładowania kondensatora C2, zachodzi szybciej niż proces rozładowania kondensatora C\.

Jeżeli napięcie na kondensatorze Cj, osiągnie wartość napięcia przewodzenia obwodu baza-emiter £/(to)i tranzystora Ti, to tranzystor ten zacznie przewodzić i napięcie na jego kolektorze zacznie maleć zwartości Uce\*+Ez do wartości LfcEsati- Napięcie zgromadzone na kondensatorze C2 («+.Ez) przenoszone jest na bazę tranzystora Ti, powodując przejście w stan odcięcia (potencjał bazy tranzystora Ti jest równy wartości -Ez w początkowej fazie rozładowywania kondensatora Ci - rys.10.3b, stała czasowa rozładowania wynosi RbiCi). Wzrasta, więc napięcie kolektora tego tranzystora do wartości Ucei* +Ez. Tranzystor Ti jest teraz w stanie odcięcia (przerwa) a tranzystor T\ w stanie nasycenia (zwarcie).

Amplituda impulsów wyjściowych multiwibratora ma wartość:

U_m ~    ~ U_CEsat    (10.2)

a czasy trwania poszczególnych cykli pracy wynoszą:

t_x *R_B2C₂\n2*0,69R_B2C₂    (10.3)

t₂*R_BlC_x\n2*0,69R_BlC_x    (10.4)

stąd okres drgań przerzutnika astabilnego:

T = t_x +t₂ ~ (R_BXC_X + R_B2C₂)\n2 ~ 0,69(R_BlC_x + R_B 2C7)    (10.5)

Okres drgań przerzutnika astabilnego można zmieniać poprzez:

•    zmianę wartości elementów (Rb\, C\ lub Rb2, C2),

•    zmianę wartości napięcia, do którego ładują się kondensatory Ci i C2,

•    zmianę napięcia zasilającego obwód bazy tranzystorów T\ i Ti.

a)

Rx    b)

Rys. 10.4. Generator napiąć prostokątnych ze wzmacniaczem operacyjnym a) schemat układu, b) przebiegi opisujące działanie układu

Na rysunku 10.4 przedstawiono układ multiwibratora astabilnego, w którym wykorzystano wzmacniacz operacyjny objęty dodatnim sprzężeniem zwrotnym. Jego działanie polega na cyklicznej zmianie stanu nasycenia wzmacniacza - otrzymując na wyjściu przemiennie napięcie dodatnie lub ujemne. Na wejście wzmacniacza są podawane dwa napięcia: jedno z kondensatora Uc, ładowanego poprzez rezystor R\ z wyjścia wzmacniacza, drugie o ustalonej wartości z dzielnika rezystancyjnego tworzącego obwód dodatniego sprzężenia zwrotnego o współczynniku wzmocnienia:

Materiały powielane.

Wersja robocza skryptu z AEiUE - Gliwice 2009