2 Analogowe Elementy I Układy Elektroniki
Generowany przebieg charakteryzuje się następującymi parametrami (rys. 10.1): amplitudą Um, czasem trwania ń, czasem narastania tn, czasem opadania t0, zwisem A Um, czasem przerzutu tu oraz amplitudą przerzutu AUmu. Przebiegi okresowe charakteryzuje się ponadto częstotliwością/lub okresem przetwarzania T i współczynnikiem wypełnienia d definiowanym jako:
Generatory drgań niesinusoidalnych dzielą się na:
• astabilne (multiwibrator) - sygnał wyjściowy zmienia się cyklicznie, przy czym okres cyklu zależy od stałych czasowych układu;
• monostabilne (uniwibrator) - zewnętrzny sygnał wyzwalający powoduje zmianę stanu na niestabilny; przez czas zależny od stałych czasowych układu na wyjściu pojawia się sygnał prostokątny, a po określonym czasie układ wraca do stanu stabilnego;
• bistabilne (przerzutnik Schmitta) w których na wyjściu układu pojawia się jeden z dwóch możliwych stanów wyjściowych - przejście do drugiego stanu wyjściowego następuje pod wpływem sygnału sterującego.
GND GND
Rys. 10.2 Podstawowy układ generatorów przebiegów prostokątnych
+EZ
Każdy z trzech wyżej wymienionych generatorów można zrealizować w podstawowym układzie z sprzężeniem zwrotnym przedstawionym na rys 10.2 Różnice pracy polegają na zastosowaniu różnych elementów w członach sprzęgających A i B, zgodnie z tabelą 10.1.
Tabela 10.1
Typ układu |
Układ |
człon A |
człon B |
Multiwibrator |
bistabilny |
c2 |
Cl |
Uniwibrator |
monostabilny |
Rb (C2) |
C, (Re) |
Przerz. Schmitta |
astabilny |
Ri |
R\ |
2.1.1 Multiwibrator
Przerzutnik astabilny (multiwibrator) jest generatorem generującym przebiegi okresowe o kształcie zbliżonym do prostokątnego. Realizuje się je przy zastosowaniu różnych elementów dyskretnych (np. tranzystorów bipolarnych, unipolarnych) lub układów scalonych.
Materiały powielane.
Wersja robocza skryptu z AEiUE - Gliwice 2009