6314

2

•    nowość- powinna wykazywać nieznane dotąd aspekty badanych faktów

•    ogólność- powinna obejmować swoim zakresem wszelkie fakty których dotyczy

•    jasność- jednoznaczne i ostre terminy

•    wolność od sprzeczności

•    empiryczna sprawdzalność, czyli powinna dać się zweryfikować poprzez badania

Hipoteza wg Tadeusza Pilcha to: „ wszelkie twierdzenia częściowo tylko uzasadnione, przeto także wszelki domysł, za pomocą którego tłumaczymy dane faktyczne ”¹

Hipoteza w badaniach pedagogicznych przybiera najczęściej kształt zależności prawdopodobnej dwu zjawisk np. „niski poziom kultury środowiska rodzinnego ujemnie wpływa na ambicje naukowe dzieci”

Hipoteza może być w toku prowadzenia badań udowodniona przez zebranie danych popierających wysuwaną zależność lub obalona przez brak takich danych czy uzyskanie danych świadczących o jej fałszywości²

Hipoteza wg Mieczysława f.obockiego to: „stwierdzenie co do którego istnieje pewne prawdopodobieństwo, że są właściwym rozwiązaniem sformułowanych poprzednio problemów badawczych”^{3 4 5} 10Aby twierdzenie mogło być hipotezą musi:

>    dać się zweryfikować

>    mieć uzasadnienie w dotychczasowym dorobku naukowym

>    być wnioskiem z dotychczasowych obserwacji i doświadczeń badacza

>    być jednoznaczne i uszczegółowione

ZMIENNE

-    "Zmienne wg Tadeusza Pilcha to: „cechy które składają się na zjawisko badane, każdemu zdarzeniu, faktowi towarzyszy jakiś zespół zmiennych. Zmienne muszą być empiryczne poznawcze, mierzone, liczone i opisywane”

Np. zjawisko - kryzys rodziny

Zmienne - wskaźnik rozwodów, dochody, wiedza itp

.'''Podział zmiennych

•    zmienne zależne- warunkowane przez inne zmienne

•    zmienne niezależne- wpływa na ilość, jakość i kierunek danego zjawiska ale nie są uwarunkowane innymi zmiennymi

np. badamy poziom rodzin robotniczych i przyjęliśmy zmienne:

-    wydatki na życie kulturalne (zmienne zależne)

-    poziom dochodów (zmienne niezależne

1

Pilch Tadeusz: Zasady badań pedagogicznych. Wyd. Żak. Warszawa. 1995. S 26

2

"por. Pilch Tadeusz: Zasady badali pedagogicznych. Wyd. Żak. Warszawa. 1995. S 31

3

Lobocki Mieczysław: Metody badań pedagogicznych- Państwowe wydawnictwo naukowe. Warszawa. 1984 s

4

74-75

¹⁽¹ por. Lobocki Mieczysław: Metody badań pedagogicznych Państwowe wydawnictwo naukowe. Warszawa. 1984 s 76

5

Pilch Tadeusz : Zasady badań pedagogicznych. Wyd. Żak. Warszawa. 1995. S 31-32 ‘‘por. Pilch Tadeusz: Zasady badań pedagogicznych. Wyd. Żak. Warszawa. 1995. S 31