4. Umiejętność rozwiązywania problemów w sposób twórczy
Coraz częściej zaskakują nas nietypowe sprawy i trzeba się zdecydować na nietypowe postępowanie. Współczesny rynek pracy potrzebuje szczególnie ludzi myślących i twórczych. Ważne jest, aby materiał nauczania maksymalnie wykorzystać do kształcenia aktywnej postawy ucznia w obliczu trudnych dla niego problemów.
5. Umiejętność sprawnego posługiwania się technologią informacyjną (edytory, bazy danych, systemy łączności, programy edukacyjne, itp.).
Komputer staje się narzędziem codziennym. Dzięki niemu mamy łatwy dostęp do ogromu informacji, potrzebnych do wykonania określonego zadania. W klasie odpowiednio oprogramowany komputer zrównuje pozycje nauczycieli i uczniów wobec wiedzy. Niezależnie, od zajęć służących opanowaniu umiejętności posługiwania się komputerem, trzeba prowadzić lekcje, na których wykorzystuje się komputer do celów wypływających z obowiązującego materiału nauczania danego przedmiotu, czyli uczyć celowego gromadzenia i przetwarzania informacji.
Ocenianie umiejętności kluczowych jest głównym źródłem informacji i motywacji w planowaniu rozwoju umiejętności kluczowych uczniów. Do oceny umiejętności kluczowych potrzebne jest opisanie wyróżniających je cech. Należy określić, jakiego rodzaju zachowań i wyników oczekujemy od ucznia, aby móc zaobserwować jego zdolność do stosowania kluczowych kompetencji. Następnie trzeba zdefiniować różne poziomy doskonałości tych kompetencji i określić wskaźniki, które dowodziłyby osiągnięcia określonego poziomu. Złożoność treści ma bezpośredni wpływ na poziom stosowania kompetencji kluczowych.
1. W planowaniu programu nauczania winno się przenosić punkt ciężkości z obszaru wiedzy na działania związane z opanowaniem istoty przedmiotu nauczania. W miejsce „zaliczania” wykuwanych regułek i twierdzeń, centralnymi sprawami powinno stawać się uogólnienie, abstrahowanie, symbolizowanie, stawianie hipotez. Ważne jest, by rozwijać u uczniów umiejętność mówienia, pisania i czytania ze zrozumieniem, niż to, jaki tekst wykorzystuje się do ćwiczenia. Należałoby przekształcić programy, zwracając większą uwagę nie na wiedzę, ale na działania związane z przedmiotem np. w nauce języka ojczystego kluczowym obszarem zainteresowania staje się raczej pisanie, czytanie
i mówienie niż to, jaki tekst wykorzystuje się do ćwiczenia. Takie podejście wprowadza równowagę pomiędzy przyswajaniem a wykorzystywaniem wiedzy.
2. Styl pracy uczniów musi zapewnić im prawo do popełniania błędów i pomyłek, bowiem negatywne egzekwowanie tychże błędów może powodować niechęć uczniów do działania, do samodzielnej, spontanicznej aktywności. Kompetencje kluczowe uczniowie mogą posiąść, wyłącznie wykonując zadania całkowicie samodzielnie. Tak zwane „wskazówki” w istocie uniemożliwiają prawdziwe uczenie się. Nowa rola nauczyciela jest znacznie trudniejsza od dotychczasowej: odpowiadają oni za prawidłowe postawienie zadania
i nakłonienie uczniów do refleksji po jego wykonaniu.
3. Organizowanie pracy zespołowej umożliwia spełnianie przez poszczególnych uczniów ról społecznych, kształtując przy tym ich umiejętność współpracy i komunikowania się. Należy uczniów pobudzać do aktywnego uczestnictwa w dyskusjach, do wyrażania własnych opinii, do poszukiwania i zawierania kompromisów oraz do podejmowania decyzji. Przydzielanie uczniom w sposób celowy zadań, powierzanie im najwłaściwszych
2