6682

przerwach tylko 26,3% czeka na nich po skończonych lekcjach na zewnątrz. Nie potniemy tłok na korytarzach i hałas bardzo sprzyja potajemnemu rozładowywaniu agresji w toalecie czy szatni. Oczywiście w stosunku do rówieśników występują także łagodniejsze formy przemieszczonej agresji takie jak; walka na słowa, ubliżanie, dokuczanie, przezywanie. Zapytani o szkolne uwarunkowania zachowań agresywnych uczniowie wymieniali głównie przyczyny tkwiące w nauczycielu:

•    Brak sprawiedliwości w ocenianiu - 51,1%

•    Poniżanie

Na dalszych miejscach badani wskazywali:

•    niepowodzenia w nauce (34,1%)

•    konflikty z koleżankami i kolegami (33,6%)

Można, zatem powiedzieć, że podstawowe źródło agresji uczniów tkwi w sposobie funkcjonowania nauczyciela, a głównym źródłem agresji dzieci i młodzieży na terenie szkoły są sytuacje związane z kontrolą i oceną. Badani uczniowie wskazują, że jednym z podstawowych źródeł ich agresji w sytuacjach wychowawczych (głównie w czasie trwania lekcji) jest postawa nauczyciela-jego wypowiedzi i zachowania, system nagród i kar. Do najczęściej wymienianych należą:

•    wyśmiewanie i wyszydzanie (52,3%) (np. „Oczywiście, znowu niczego się nie nauczyłeś”, „ Zdziwiłabym się, gdybyś coś powiedział” itd.

•    wyzwiska (51,2%) (np. „tuman”, „baran”, „półgłówek”).

Diagnoza zachowań agresywnych uczniów szkolnych w sytuacjach wychowawczych.

Wyróżniamy następujące sytuacje wychowawcze skategoryzowane według rodzajów jednostek organizacyjnych życia szkolnego:

•    sytuacje występujące w czasie lekcji przedmiotowych,

•    przerw międzysekcyjnych,

•    przerw pozalekcyjnych.

Na podstawie badań w grupie uczniów klas V, VI, VII szkoły podstawowej stwierdzono, że zdecydowana większość badanej populacji (87%) dostrzega zachowania agresywne swoich