39307

■ Stosowanie prawa- stanowi obowiązek konstytucyjny, także organ, który ustanowił obowiązującą normę, do czasu jego legalnej zmiany; naruszenie i omijanie prawa jest jednocześnie naruszeniem konstytucji.

Organy państwowe, które są formalnymi gwarancjami przestrzegania prawa:

-    TK,

-    Rzecznik Praw Obywatelskich,

-    Naczelny Sąd Administracyjny,

-    Niezawisłe sądy.

Ich zadanie polega na doprowadzeniu do przywrócenia stanu zgodnego z prawem, zwłaszcza w stosunkach pomiędzy organami państwowymi, a obywatelem.

Instytucjonalne gwarancje praworządności:

-    zasada odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone obywatelom przez działania funkcjonariuszy państwowych,

-    nieskrępowane prawo obywatela dostępu do sądownictwa, również w stanach nadzwyczajnych.

System legitymizacji:

-    pośrednia-> wybór osób do organów przedstawicielskich,

-    bezpośrednia-> w każdej sprawie to ludzie sami się wypowiadają (decyzja większości)

Elementy formalne i materialne przez które spełnia się idea demokratycznego państwa prawa:

-    Gwarancja i poszanowanie praw i wolności człowieka i obywatela,

-    Zasada pluralizmu politycznego,

-    Zasada suwerenności,

-    Demokratyzm oparty na kreowaniu władz przez okresowo odbywane wolne wybory powszednie,

-    Zapewnienie udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji państwowych,

-    Idea państwa socjalnego oparta na realizacji zasad sprawiedliwości społecznej,

-    Niezależny i niezawisły sądowy wymiar sprawiedliwości kontrolujący zarówno władzę ustawodawczą i wykonawczą;

-    Zasada samorządu.

Demokratyczne państwo prawne:

-    Ma zabezpieczać wpływ obywateli na władzę państwową i ich udział w podejmowaniu decyzji państwowych,

-    Zasada poszanowania praw jednostki,

-    Mają być zabezpieczone nie tylko prawa większości, ale i też powinny być brane pod uwagę głos i wola mniejszości społeczeństwa,

-    Zasada sprawiedliwości społecznej,

-    Zasada pluralizmu politycznego ( wolność tworzenia partii politycznych),

-    Zasada systemu reprezentacji ( demokratycznych wyborów przedstawicieli społeczeństwa),

-    Zasada form demokracji bezpośredniej (różne postaci referendum),