54507

o uważa się, że jest to wykładnia dokonana przez ten sarn organ, który ustanowił daną normę i zarazem przyjmuje się, że ma ona moc prawną równą mocy prawnej aktu normatywnego, który został poddany interpretacji o dwie formy wykładni autentycznej:

■    wykładnia oficjalna zawarta w autoryzowanym i mającym formalnie moc wiążącą akcie, w której prawodawca wypowiada się co do znaczenia ustanowionych przez siebie norm

■    wykładnia nieoficjalna, w której intencje prawodawcy poznajemy na podstawie różnego rodzaju materiałów' przygotowawczych, deklaracji lub prywatnych oświadczeń prawodawcy (np dokonanych w prasie czy TV), które rzecz jasna formalnie nie wiąże

o pizypadki oficjalnej wykładni autentycznej są w praktyce rzadkie wykładnia legalna:

o wieloznaczność pojęcia

o (najczęściej) wykładnia dokonywana nie przez organ, któiy ustanowił daną normę, ale przez organ upoważniony przez samo prawo do interpretacji określonych przepisów praw^ra (stąd określenie wykładni legalnej)

• przepisy prawne zwykle określają procedurę dokonywania wykładni oraz zakres jej mocy wiążącej

o z zasady charakter ahstrakcyjny, dokonuje się jej za pomocą uchwal lub wytycznych podejmowanych zwykle na specjalnych posiedzeniach sądu lub innego organu stosującego sprawę, a nie w toku rozstrzygania konkretnych, indywidualnych spraw

o obecnie przykładem są uchwały SN rozstrzygające wątpliwości lub

rozbieżności codo wykładni prawa (art. 59 i 60 ustawy o SN z 23.11.2002). Zgodnie z art 61 uchwala składu całej izby oraz uchwały składów większych z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych, o nadaniu mocy zasady może też postanowić skład 7 sędziów o nowa Konstytucja zniosła traktowanie uchwal TK jako ustalających powszechnie obowiązującą wykładnię legalną o problem mocy wiążącej tej wykładni:

■    uchylono przepis, który mówił iż uchwały SN wpisane do księgi zasad prawnych wiążą wszystkie składy SN, ale nadal odstąpienie od uchwały wpisanej do księgi zasad prawnych wy maga podjęcia przez SN specjalnej uchwały

■    przykładem wykładni legalnej może być także urzędowa interpretacja przepisów prawa podatkowęgo dokonywana przez Ministra Finansów na podstawie przepisów ustawy z 1997 Ordynacja podatkowa. Wykładnia ta wiąże wyłącznie organy podlegle Ministrowi Finansów

wykładnia operatywna

o wszystkie przy padki wykładni dokonywanej przez sądy i inne organy stosujące prawo w toku rozpoznawania indywidualnych spraw karnych, cywilnych i innych

■    charakter konkretny a nie abstrakcyjny

o wiąże jedynie w tej sprawie, w której jej dokonano (nie ma więc mocy powszechnie obowiązującej)

o zalicza się także wykładnię dokonaną przez sąd odwoławczy, która w danej sprawie jest wiążąca dla sądu niższego oraz uchwały SN rozstrzygające zagadnienia prawne budzące wątpliwości w konkretnych sprawach wykładnia doktrynalna (naukowa)