5. Instrumenty WPZiB
Dokumenty o nazwie Wspólne strategie zostały wprowadzone traktatem amsterdamskim i służą określaniu sposobu działania Unii w odniesieniu do określonych obszarów, gdzie państwa członkowskie mają ważne, wspólne interesy. Mają one określone cele, czas realizacji oraz wyznaczone środki finansowe, które musi zapewnić Unia oraz państwa członkowskie. O konieczności przyjęcia wspólnych strategii decyduje Rada UE, a realizację tego zadania zleca Radzie Europejskiej. Strategie są przyjmowane na zasadzie jednomyślności
Wspólne działania zostały wprowadzone traktatem z Maastricht, który uczynił z nich wiążący dla państw członkowskich instrument spajania WPZiB. O ich podjęciu decyduje Rada UE w sytuacjach, w których niezbędne jest podjęcie działań operacyjnych. Traktat o Unii Europejskiej mówi, że wspólne działania określają ich zasięg, cele, zakres i środki, jakie mają być oddane do dyspozycji Unii, warunki wprowadzania ich w życie oraz - w razie potrzeby - czas ich trwania. Wszystkie państwa członkowskie są zobowiązane do ich wypełnia, z wyjątkiem tych, które podczas głosowania zastosują zasadę konstruktywnego wstrzymania się od głosu. W przypadku zmiany sytuacji na świecie w kwestii, do której odnoszą się wspólne działania, Rada UE dokonuje rewizji sytuacji, modyfikując zasady i cele działania. Dopóki jednak tego nie zrobi, w mocy pozostaje dotychczas ustalone działanie. Rada U E może zażądać, by Komisja przedłożyła jej właściwe propozycje odnośnie WPZiB, które mają na celu wprowadzenie w życie ustalonego działania..
Wspólne stanowiska określają stosunek Unii do danego problemu o charakterze geograficznym lub przedmiotowym. Traktatowo organem odpowiedzialnym za ich ustalanie jest Rada Unii Europejskiej, która podejmuje decyzje na zasadzie jednomyślności, jednak zazwyczaj to prezydencja przygotowuje większość dokumentów, a szczegóły tekstów są ustalane za pośrednictwem Korespondentów Europejskich (COREU). Państwa członkowskie nie mają obowiązku osiągnięcia wspólnego stanowiska, jednak, gdy zostanie ono ustalone, są one zobowiązane do stosowania się do niego poprzez kształtowanie krajowej polityki zagranicznej według unijnych ustaleń. Muszą także je popierać na forach organizacji i konferencji międzynarodowych. Francja i Wielka Brytania, jako stali członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ są dodatkowo zobowiązani do działania wewnątrz tego organu wedle wytycznych Unii i bronić jej interesów, przestrzegając jednocześnie Karty Narodów Zjednoczonych.
Traktat z Maastricht jako jeden z instrumentów działania Unii wymienił systematyczną współpracę, co traktat amsterdamski zmienił na umacnianie systematycznej współpracy. Instrument ten, w przeciwieństwie do pozostałych, nie przybiera żadnej konkretnej formy, dlatego bywa różnie rozumiany. Niektórzy uważają, iż chodzi tu o ogólne sposoby osiągania celów Unii, inni widzą w nim bliski związek z wypracowywaniem wspólnych stanowisk, kwestii praktycznego umacniania współpracy Traktat o Unii Europejskiej zawiera zapisy nakazujące państwom członkowskim do aktywnego, solidarnego i lojalnego poparcia bez