7342

G Asia Sienkiewicz    Higiena i epidemiologia    Notatki do seminarium/Semestr V

• pełny dobrostan fizyczny, umysłowy i społeczny, a nie tylko nieobecność choroby, czy

kalectwa (całościowe ujęcie zdrowia somatycznego i psychicznego jednostki przyjęte przez

Światową Organizację Zdrowia).

Według K. Dąbrowskiego zdrowie psychiczne oznacza "zdolność do rozwoju w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do konkretnego ideału indywidualnego i społecznego", lub węziej: "zdolność do wielopłaszczyznowego i wielopoziomowego rozwoju psychicznego". Zdolność ta obejmuje wszystkie zasadnicze funkcje człowieka: intelektualne, dążeniowo-uczuciowe, intuicyjne i inne, a także wartości moralne, etyczne i społeczne.

Potocznie zdrowie rozumiane jest jako stan braku choroby, ale to podejście już dawno zostało uznane za niewystarczające. Podjęto wiele prób określenia czym jest zdrowie, jak do niego dążyć i jak je utrzymać. Część badaczy ujmuje zdrowie jako stan równowagi pomiędzy człowiekiem a otoczeniem oraz odpowiadającąjej równowagę wewnętrzną(Hipokrates), inne traktują je jako zespół pozytywnych cech, pozwalających na wykorzystanie wszelkich możliwości twórczych oraz osiągnięcie siły i szczęścia (Dubos).

Według Światowe i Orgamzacn Zdrowia (WHO), zdrowie jest stanem pełnego dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego, a me jedynie brakiem choroby. Najnowsze definicje, nawiązujące do podejścia społeczno - ekologicznego, traktujązdrowie jako poddającąsię zmianom zdolność człowieka zarówno do osiągania szczytu własnych możliwości fizycznych, psychicznych i społecznych, jaki do pozytywnego reagowania na wyzwania środowiska. Podobnie Psychologia Zdrowia i Choroby intensywnie podkreśla. Ze zdrowie nie jest stanem, lecz procesem. Jest aktywnym poszukiwaniem i utrzymywaniem równowagi psychof izycznej, rozumianej jako pełnia sił witalnych i obronnych organizmu oraz efektywne radzenie sobie z wymaganiami codziennego życia. Podsumowując można powiedzieć. Ze zachowania normalne czy zdrowotne to takie, które pomagająnam dotrzeć do równowagi psychof izycznej i ją utrzymać.

Choroba.

Przez pojęcie „choroba" rozumie się reakcję organizmu na działanie czynnika zewnętrznego, który przekracza zdolności obronne organizmu; w efekcie powstają zaburzenia we współdziałaniu narządów ustroju; choroba ma swoją etiologię (czynnik wywołujący), patogenezę (mechanizmy jej powstania); początek choroby może być nagły lub powolny, przebieg gwałtowny (w chorobach ostrych) lub długotrwały i wyniszczający (choroby

- 2 -