7339

G Asia Sienkiewicz

Notatki do seminarnjm/Semestr V

Higiena i epidemiologia

Nie tylko penicylina

Podstawowym leczeniem była dawniej kuracja penicyliną Jednak od momentu jej wynalezienia i zastosowania m.in. w chorobach wenerycznych upłynęło już dużo czasu Bakterie zdążyły się na niąuodpornić

Na szczęście penicylinę można zastąpić innymi antybiotykami. Jednym z nich jest Ceftriakson, należący do grupy cefalosporyn. Jest on niezwykle wygodny w stosowaniu (i skuteczny) - wystarczy bowiem jeden zastrzyk domięśniowy. W jednej dawce można również przyjąć Cef iksym, Ciprofloksacynę lub Ofloksacynę, z tym że doustnie, a nie w postaci iniekcji. Dwa ostatnie antybiotyki należą do grupy fluorochinolonów i nie mogą ich przyjmować kobiety w ciąży oraz młodzież do 18. r.ż.

Leczenie nie jest jednak tak proste, jak by się to mogło wydawać. W niektórych krajach z racji tego, że rzeźączka występuje razem z innymi chorobami wenerycznymi (np. zakażeniem chlamydiami), dodaje się jeszcze jeden antybiotyk, np. Doksycyklinę czy Azytromycynę.

Poza tym należy zbadać wszystkich partnerów seksualnych chorej osoby. Jeśli są zarażeni, to trzeba oczywiście ich leczyć, i to bez względu na to, czy odczuwają objawy, czy też infekcja przebiega bezobjawowo. W trakcie kuracji należy oczywiście unikać kontaktów seksualnych.

Po zakończonym leczeniu powinno się przeprowadzić badanie kontrolne, zdarza się bowiem, że dany szczep bakterii jest oporny na podawane leki. Wtedy należy zastosować kurację innym antybiotykiem.

Powikłania

To, co jest najbardziej niebezpieczne w związku z zakażeniem dwoinkąrzeżączki, to zapalenie narządów miednicy mniejszej. Występują wtedy bóle brzucha, ból w trakcie stosunku, krwawienia międzymiesiąpzkowe i gorcęzka.

Niestety, niewychwycona w odpowiednim momencie i nie leczona choroba może uszkodzić wyściółkę jajowodu, doprowadzając do jego bliznowacenia i w konsekwencji, w wielu przypadkach, do niepłodności.

Może się również zderzyć, że bliznowacenie jest tylko częściowe. Wtedy zapłodnione jajo zatrzymuje się "na przeszkodzie" w drodze do jamy macicy. Nie obumiera jednak, ale rozwija się dalej (najczęściej w jajowodzie) - w ten sposób powstaje ciąża jajowodowa (albo szerzej - pozamaciczna lub ektopowa). Jest to bardzo niebezpieczny stan, bowiem ciąża nie kończy się wcale porodem. Przeciwnie - jajowód pęka, a przerwane naczynia krwionośne są źródłem znacznego krwotoku i wstrząsu. Jeśli nie zareaguje się odpowiednio wcześnie, może dojść do zgonu.

Innym, bardzo rzodkim powikłaniem jest rozprzestrzenienie się infekcji z dróg rodnych do stawów na drodze krwionośnej. Równie rzadkie jest rzeźąpzkowe zapalenie jąder u mężczyzn, co jednak podobnie jak u kobiet może skończyć się niepłodnością

Noworodek też

Jednak to wcale nie koniec kłopotów. Zarażona kobieta w ciąży może przenieść infekcję w trakcie porodu na noworodka, wywołując u niego ciężkie zakażenie tkanek oka To właśnie dlatego rutynowo, prawie natychmiast po urodzeniu, wkropla się dziecku do worka spojówkowego azotan srebra zabijający dwoinki rzeźączki. Nazywamy to zabiegiem Crecfiego.

Nieleczona rzeźączka na skutek osłabienia bariery ochronnej stwerzanej przez śluzówkę zwiększa też ryzyko zakażenia się innymi chorobami przenoszonymi drogąpłciową m.in. AIDS.

Zapobieganie

Z powodu dużego ryzyka i możliwości łatwego przeoczenia choroby bardzo ważnym zagadnieniem staje się jej zapobieganie. Najważniejszym środkiem wydaje się tutaj regularne i prawidłowe stosowanie prezerwatywy przez mężczyzn. Należy dodać, że podstawowym czynnikiem ryzyka sąstosunki seksualne z więcej niż jednym partnerem lub z osobą która sama ma wielu innych partnerów.

Oczywiście wystopienie objawów infekcji nie oznacza jeszcze powikłań, które rozwijająsię dopiero po pewnym (zwykle długim) czasie. Oprócz zapobiegania ważne jest także wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie. Oznacza to uważnąobserwację własnego ciała i jego reakcji, włącznie z często pomijaną "sferą intymną".

Być może już niedługo przełomem w zapobieganiu tej niedocenianej przez pacjentów i lekarzy chorobie będzie wprowadzenie skutecznej szczepionki.

- 2 -