paralelnym4 do tatrzańskiej szkoły w literaturze. Ale nie tylko, bo w okresie impresjonizmu i symbolizmu razem z architektami i pisarzami rozpoczęli inwazję na Tatry także malarze. Malowali w tym czasie pod Giewontem pejzaże i górali tacy artyści, jak Wojciech Kossak, Leon Wyczółkowski, Teodor Axentowicz, Jacek Malczewski, Włodzimierz Tetmajer, Jan Rembowski, Władysław Slewiński, Władysław Skoczylas, Jan Stanisławski.
Witkiewiczowskie hasło stworzenia rodzimej sztuki użytkowej podjął potem Wyspiański, projektując - za przykładem propagatora góralszczyzny - zespoły mebli i różnych artystycznych przedmiotów, lecz już opierając się na motywach krakowskich, a nawet wawelskich. Obaj artyści realizowali romantyczną koncepcję Norwida wyrażoną w Promethidionie, że rozwój sztuki należy łączyć z codziennym życiem ludzi, z ich pracą, w trakcie której staje się ona czynnikiem normującym ich czyny. Chcieli ponadto rzemiosło i przemysł uczynić sojusznikiem sztuki w tym celu, by piękno, dzięki masowemu wytwarzaniu przedmiotów artystycznych, stało się dostępne każdemu człowiekowi.
1 Ekspansja - rozprzestrzenianie się czegoś.
2 Relikt - coś, co pochodzi z minionej epoki i przetrwało do dziś w niezmienionej formie.
3 Skonsolidowanie - zjednoczenie.
4 Paralelny trwający jednocześnie z czymś innym, równoległy.
1. W Młodej Polsce termin sztuka 1 p.
A. nie był związany z architekturą.
B. rozciągnął się na różne dziedziny działalności umysłowej i artystycznej człowieka.
C. został zawężony tylko do sztuk plastycznych.
D. był synonimem wyłącznie literatury.
2. Dokończ zdanie. 1 p.
Nurt narodowy w sztuce nawiązywał do kultury..............................
3. Twórcą stylu zakopiańskiego był 1 p.
A. Wojciech Kossak.
B. Kazimierz Przerwa-Tetmajer.
C. Stanisław Witkiewicz.
D. Jan Kasprowicz.
4. Na podstawie tekstu wyjaśnij wyrażenie sztuka użytkowa. 1 p.
5. Wymień dwa cele, które przyświecały upowszechnianiu sztuki góralskiej jako sztuki użytkowej. 2 p.