JĘZYK
Najprostszym wymogiem intersubiektywiośd języka jest ścisłe i jednoznaczne zdefiniowanie podstawowych
pojęć (aby były tak samo rozumiane przez wszystkich mających kontakt z tą wiedzą) -» słowa klucze muszą mieć definicje.
=* problemy: pojawia się zarzut stosowania sztucznego języka do opisywania 'ludzkich' zjawisk -» dlaczego nie opisać tego ludzkim’ językiem? BO:
1. poszczególne pojęcia w języku potocznym są różnie rozumiane przez poszczególnych ludzi, dlatego trzeba ustalić definicje terminów tak, aby były tak samo rozumiane przez wszystkich (np. na potrzeby danej dyskusji czy pracy należy przyjąć określoną definicję projektującą do potrzeb tej wypowiedzi -> ustala się ją arbitralnie, na zasadzie porozumienia osób biorących udział w dyskusji)
2. doświadczanie zmysłowe powoduje pewnego rodzaju rozszczepienie odbieranej rzeczywistości - są rzeczy, zjawiska, które można zaobserwować, ale też istnieje mnóstwo zjawisk nie dających się odebrać zmysłowo -* 2 warstwy otaczającego nas świata -» aby opisać taki świat potrzeba szczególnego języka -aby móc nazwać te głębiej ukryte zjawiska, kiedy się do nich dotrze, potrzeba odpowiedniego słownictwa aby to zapisać (w potocznym języku nie ma słów na opisanie zjawisk potocznie niedostrzegalnych)
METODA cd
( nie dołączyłam lego wywodu do poprzedniego punktu o metodzie bo nie wient czy dr K-M nie będzie kontynuować lego wątku na następnym wykładzie a wtedy zrobiłoby się zamieszanie. )
Istotą metody naukowej jest doświadczenie zmysłowe, jednak to nie wyczerpuje wszystkich ważnych elementów z których metoda się składa.
Definicja metody (projektująca): metoda to dobór działań uznawanych za poprawne ze względu na jakiś cel
W nauce mówi się o metodzie ogólnej i metodach szczegółowych, przedmiotowych (wyprowadzonych z ogólnej metody).
• trzeba mieć zespół czynności optymalnych ze względu na wyznaczony cel -* aby dzięki nim móc maksymalnie pewnie dotrzeć do wiedzy prawdziwej
• jeżeli dobiera się narzędzia optymalne to znaczy, że metoda jest formą instrumentalizacji badania (wciąż udoskonalane technologie badawcze) =* trzeba więc przyjąć, że metoda relatywizuje się w czasie (postęp) -»jeżeli zmieniają się instrumenty, to zmienia się koncepcja nauki (skoro metoda jest składnikiem wiedzy naukowej). Jądrem metody jest jednak zawsze doświadczenie zmysłowe.
• Ceł: ogólnie i enigmatycznie - prawda. W nauce nie mówi się jednak wprost o prawdzie, mówi się o opisie i wyjaśnianiu - prawda jest w tle: prawdziwy opis’ i prawdziwe wyjaśnianie’.
♦ w nauce wyjaśnianie nie pokrywa się z rozumieniem (wyjaśnianie wymaga wysiłku intelektualnego). Wyjaśnienia muszą mieć kontekst akceptacji, jeśli tego nie ma, zostaną odrzucone (częste w naukach społecznych, rzadsze w naukach przyrodniczych) - absurdem jest odrzucanie prawdy mocą głosowania a nie badań naukowych
Zagadnienie JEDNOŚCI NAUKI
Problem: czy te 2 cechy nauki - metoda i język - dotyczą wszystkich dziedzin nauki i wszystkich systemów wiedzy naukowej, niezależnie od przedmiotu badań?
Odp: TAK =* przekonanie o jedności nauki -> każda dziedzina wiedzy musi być podporządkowana tym samym rygorom metody i języka (bez względu na przedmiot) -* wtedy każda wiedza jest empiryczna i teoretyczna (wyjaśniająca)
♦ większość badaczy opowiada się za jednością nauki -» naturalizm metodologiczny
Odp: NIE => bo nie wszystkie nauki badają ten sam przedmiot, przedmioty poszczególnych dziedzin badań mają inne cechy i właściwości -* dlatego odrzuca się jedność nauld dla poszczególnych dziedzin stosuje się odmienne , specyficzne metody i język
♦ zwolennicy tego podejścia reprezentują anty naturalizm metodologiczny
2/2