7516

rysunku i geometrii) i słowo (nauka języka ojczystego).

Pestalozzi łączył teorię z praktyką tzn. spożytkowanie wiedzy teoretycznej prcy nauce zawodu - dzieci w jego zakładach uczyły się i pracowały jednocześnie. Prace wytwórcze wychowanków miały na celu wyrobienie moralnych cech i ułatwienie zdobycia zawodu.

Wszelką wiedzę pedagogiczną od razu przekładał na praktykę. Wyglądało to troszeczkę inaczej, ponieważ dzieci przebywające w jego zakładzie uczyły się i korzystały z opanowanej wiedzy podczas nauki zawodu. Działalność fizyczna nie tyłko przygotowywała dzieci do zawodu, ale także wyrabiała moralne cechy.

Według Półtuizyckiego:. zasada poglądowości, zwana także zasadą bezpośredniości, jest jedną z zasad najwcześniej sformułowanych i najpowszechniej uznawanych. Wskazuje ona na konieczność zdobywania wiedzy o rzeczywistości przez bezpośrednie poznawanie rzeczy i zjawisk, wydarzeń i procesów lub przez zetknięcie z ich „zastępnikami", czyli pomocami naukowymi, takimi jak: obrazy, modele, słowa, wykresy, tabele. Zasada poglądowości obowiązuje zarówno w podających jak i w poszukujących metodach nauczania, a formy jej stosowania powinny uwzględniać właściwości psychicznego rozwoju uczniów, zasób ich doświadczeń, stopień umiejętności samodzielnego prowadzenia obserwacji przedmiotów, zjawisk, wydarzeń i procesów. Stosowanie poglądowości powinno uwzględniać także wiek ucznia, ponieważ wymienione cechy zmieniają się wraz z wiekiem. Zadaniem tej zasady jest wprowadzenie do świadomości odbiorców odpowiedniej znajomości faktów, umiejętności prawidłowego kształtowania pojęć, zrozumienia uogólnień i praw naukowych. Jeżeli odbiorcy nie znają zjawisk materialnych w ich naturalnej postaci, zasada ta pozwala stosować środki zastępcze, takie jak modele, atrapy, obrazy, filmy, fotografie, okazy i inne pomoce naukowe. Funkcja zasady poglądowości polega również na ułatwianiu zrozumienia i zapamiętania przekazywanych myśli, pojęć, praw— przez graficzne lub innego rodzaju symboliczne przedstawienie abstrakcji. Tę formę poglądowości stosuje się przy przekazywaniu wiedzy, która w sposób istotny odbiega od zmysłowego obrazu rzeczywistości. Również przy nauczaniu działań posługujemy się poglądowością, zwłaszcza w formie pokazu odpowiednich czynności. Przez pokaz ułatwiamy zrozumienie istoty i sposobu wykonywania danych czynności. Racjonalne posługiwanie się zasadą poglądowości nie prowadzi oczywiście do wyeliminowania z procesu dydaktycznego słowa mówionego i pisanego, pozwala natomiast na przyspieszenie procesu opanowania wiedzy i umiejętności.

Zasada poglądowości wynika wprost z faktu, że nasze poznanie rozpoczyna się od etapu poznanie zmysłowego. Obraz powinien być wiązany ze słowem. Czynnikami wiodącymi w poznawaniu są najczęściej wzrok i dotyk, słuch i węch.

Zasada poglądowości obowiązuje zarówno w podających jaki poszukujących metodach nauczania, a formy jej stosowalna powinny uwzględniać właściwości psychicznego rozwoju uczniów, zasób ich doświadczeń, stopień umiejętności samodzielnego prowadzenia obserwacji przedmiotów, zjawisk wydarzeń i procesów. Stosowanie poglądowości powinno uwzględniać też wiek ucznia, ponieważ wymienione cechy zmieniają się wraz z wiekiem. Im młodsze dziecko tym bardziej zasada ta powinna być przestrzegana. Utrwalając u dzieci prawidłową wymowę należy dobrać zestaw wyrazów znanych dziecku a także stosować obrazki - odpowiedniki słów nieznanych. Pozwala to na wytworzenie wielu skojarzeń odpowiednich rzeczy i słów. Wzbogacanie słownictwa wpływa też na rozwój myślenia i wyobraźni u dzieci. Zastosowanie kolorowych obrazków zwiększa koncentrację uwagi w czasie ćwiczeń, zainteresowanie, zaciekawienie i zadowolenie uczniów i nauczycieli. Zasada poglądowości jest niezbędna u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

Aby poglądowość była pełna musi dojść jeszcze do działania. (obraz->słowo->działanie). Powinny być równomiernie rozwijane tizy siły człowieka -rozum, mowa, ręka

Do najważniejszych reguł związanych z zasadą poglądowości należą:

1.    Bezpośrednie poznawanie rzeczywistości przez uczniów, a więc poznawanie oparte na obserwacji, pomiarze i różnorakich czynnościach praktycznych, powinno być punktem wyjścia pracy dydaktycznej w tych przypadkach, gdy nie dysponują oni jeszcze zasobami spostrzeżeń i wyobrażeń, jakie są niezbędne dla zrozumienia przerabianego z nimi tematu

2.    Aby uczeń mógł zdobyć rzetelną, trwałą i operatywną wiedzę w drodze bezpośredniego poznania określających rzeczy, zjawisk, wydarzeń i procesów, należy umiejęmie kierować jego działalnością poznawczą, tzn. dostarczać mu odpowiednich wskazówek i zwracać jego uwagę na istotne cechy poznanego przedmiotu

Posługiwanie się zasadą poglądowości nie prowadzi do eliminowania z procesu nauczania - uczenia się słowa, lecz wyznacza mu jedynie właściwe miejsce w tym procesie. Rzeczy, zjawiska, wydarzenia i procesy poznajemy zarówno bezpośrednio (czyli poprcez zmysły i doświadczenia), jak i pośrednio (wykresy, tabele, mapy. modele, makiety, zdjęcia, filmy). Dlatego też zasadę poglądowości można realizować przez kojarzenie rzeczy i słów oraz rzeczy i czynności ze słowem.