7569

6)    BEZROBOCIE

Bezrobocie jest Co zjawisko gospodarcze polegające na Cym. że pewna część ludzi zdolnych do pracy i poszukujących jej nie znajduje zaCrudnienia.

Jego miarą jesC stopa bezrobocia, będąca relacją liczby zarejesCrowanych bezrobotnych do zasobu siły roboczej lub do liczby ludności w wieku produkcyjnym (16-65 laC mężczyźni i 16-60 laC kobiecy). Siła robocza jesC Co liczba osób pracujących lub poszukujących pracy.

Pewien poziom bezrobocia (3-4%) jesC w gospodarce nieunikniony, a naweC konieczny (umożliwia dostosowanie struktury produkcji do zmieniających się potrzeb). Nadmierne bezrobocie jest jednak zjawiskiem niekorzystnym.

7)    CYKL KONIUNKTURALNY

Cykl koniunkturalny przejawia się wahaniami produkcji i zatrudnienia wokół krótkookresowego trendu. W procesie wzrostu gospodarczego aktywność gospodarcza ulega na przemian nasileniom i załamaniom. Cykl gospodarczy to inaczej okres pomiędzy jednym a drugim załamaniem. Składa się on z czterech faz:

-    kryzysu (recesji) - produkcja i ceny spadają, rośnie bezrobocie.

• depresji(dna) - stabilizacja produkcji i cen na niskim poziomie, wysokie bezrobocie.

-    ożywienia - wzrost produkcji i cen, spadek bezrobocia.

-    rozkwitu (szczytu, boomu) - stabilizacja produkcji i cen na wysokim poziomie, pełne zatrudnienie.

Jeśli chcemy dowiedzieć się w jakim tempie rozwijała się gospodarka to pomijamy skrajne wartości osiągane przez wielkość produkcji w trakcie przebiegu cyklu koniunkturalnego, w ten sposób otrzymujemy trend (trend pokazuje ścieżkę wzrostu gospodarki i jest on stale rosnąc, gdyż zwiększa się potencjał produkcyjny gospodarki).

Gospodarka jest skomplikowanym organizmem jeśli więc zmieni się w niej jedna wielkość to pociąga za sobą kaskadę zmian innych wielkości. Zmiany te składają się na proces dostosowawczy do nowych warunków. I oczywiście tym zmianom wielkości produkcji oraz zatrudnienia towarzyszą zmiany poziomu cen, płac. stopy procentowej, kursów papierów wartościowych, konsumpcji i oszczędności.

Są następujące cykle koniunkturalne:

-    cykl Juglera: określany mianem cyklu klasycznego:

-    cykl Kitchina: czyli cykl określany mianem cyklu mniejszego;

-    cykl Kondratiewa: cykl długi;

Cykl koniunkturalny może trwać od kilku miesięcy do kilku lat przy czym skala produkcji, cen i bezrobocia może być zróżnicowana. Państwo może podejmować pewne działania na rzecz złagodzenia wahań koniunkturalnych i łagodzenia ich skutków. Noszą one nazwę interwencjonizmu państwowego. Za przyczynę występowania cykli koniunkturalnych uznaje się wahania w działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw.

WZROST I ROZWOj GOSPODARCZY Stopa wzrostu r«(V Db/Dn )*100%

Db- przyrost w danym roku dochodu

Db-1 dochod w poprzednim roku

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WZROST GOSP:

A)    przyspieszające

-czynniki bespośrednie:nakład pracy ludzkiej

a) wielkosc zatrudnienia >zwiekszenie rozmiarów zatrudnienia>czynnik o charakterze ekstensywnym(generuje koszty)

b) wydajnosc pracy>czynnik intensywny nie generuje kosztów r«Z*W Z-zatrudnienie W-wydajnosc pracy

-czynniki pośrednie

a) czynnik inwestycyjny

b) czynnik pozainwestycyjny Formuła Kołeckiego r=J/D*l/m+U-a

U->wsp usprawnień organizacyjno-technicznych a->wsp zużycia środków trwałych(maszyn. urządzeń)

J/D*l/m->czynnik inwestycyjny U-a->cz. pozainwestycyjny l/m-> wsp inwestysji

B) ogrankzajace tempo wzrostu -bariera surowcowa

-bariera energetyczna -bariera transportowa

-bariera odpowiednich kwalifikacji pracowników