7801

Faktorant zobowiązany jest udostępnić na żądanie banku wraz z odpowiednimi pełnomocnictwami wszelkie znajdujące się w jego posiadaniu środki niezbędne do uzyskania zapłaty od odbiorcy bądź umożliwiające przeprowadzenie wobec odbiorcy postępowania polubownego lub sądowego. W celu zabezpieczenia ewentualnych roszczeń banku Faktorant często składa weksel in blanco. Umowy o faktorowanie zawierane są na czas nie oznaczony, z jednomiesięcznym terminem wypowiedzenia.

W celu ograniczenia ryzyka ściągnięcia faktorowanych należności faktor (bank) może ubezpieczyć się w zakładzie (towarzystwie) ubezpieczeniowym. W factoringu bez regresu faktor przejmuje iyzyko (de/ credere), co zabezpiecza faktoranta przed ryzykiem niewypłacalności dłużnika. Natomiast faktor może przenieść całość lub część przejętego ryzyka na zakład ubezpieczeniowy, zawierając z nim umowę ubezpieczenia należności factoringowych. Może ona mieć charakter umowy generalnej, dotyczącej umów zawieranych przez faktora z wszystkimi faktorantami lub umowy jednostkowej, dotyczącej określonej umowy factoringu.

Za wprowadzeniem factoringu do polskiej praktyki przemawia brak usług polegających na inkasowaniu przez bank należności klientów wynikających z ich działalności gospodarczej. Inkaso dokumentowe znajduje obecnie zastosowanie tylko w rozliczeniach zagranicznych. Coraz więcej polskich banków oferuje factoring , ale w praktyce jest on w fazie promowania, będąc właściwie formą kredytowania należności faktoranta i to zaledwie od kilku odbiorców. W końcu 1994 r. factoring oferowało w Polsce 7 banków. Względy konkurencyjności, a także potrzeba świadczenia usługi polegającej na inkasowaniu przez bank należności handlowych wpłynęły na rozszerzenie oferty. W roku 1998 factoring oferowało 41 banków, w tym factoring bez regresu - 21 banków, factoring oferowały także instytucje niebankowe. Jednak liczba operacji była niewielka. W roku 2000 obserwuje się niewielki wzrost zainteresowania klientów tą formą usługi bankowej.

Forfaiting

Forfaiting (franc. forfaitage, niem. Foifaitierung) jest szczególną formą operacji rozliczeniowej m.in. posługiwania się wekslem w transakcjach zagranicznych. Operacja polega na skupie należności terminowych w postaci weksli, z wyłączeniem prawa regresu wobec odstępującego weksel (wierzytelność). Na przykład francuski eksporter sprzedaje towar na kredyt wekslowy importerowi bułgarskiemu, ale ma trudności zdyskontowania weksla importera w bankach francuskich. Zwraca się więc do instytucji forfaitingowej w Wiedniu, aby ta zdyskontowała weksel tego importera, ale bez regresu. Istota transakcji polega na tym, że instytucja forfaitingowa dyskontuje otrzymany od francuskiego eksportera weksel importera bułgarskiego, ale bez prawa regresu do eksportera , a więc na własne ryzyko (a forfoit). Ryzyko instytucji forfaitingowych, będących często bankami, nie jest wielkie, bo weksel jest poręczony (awal) przez bank importera. W opisanej transakcji eksporter otrzymuje natychmiastową zapłatę dyskontując weksel, a nie ponosi odpowiedzialności za realizację weksla. Importer zaś nabywa towar na kredyt. Przebieg operacji przedstawia rysunek 7.

Operacje forfaitingowe są jednak znacznie kosztowniejsze od tradycyjnych operacji wekslowo-kredytowycli. Przede wszystkim instytucja forfaitingowa liczy odsetki według wyższej niż normalna stopy dyskontowej. Wiąże się to z większym ryzykiem, tym bardziej, że przedmiotem skupu są należności terminowe 6-miesięczne i dłuższe, reprezentowane przez weksle własne importera lub akceptowane przez niego traty eksportera. Ponadto instytucja forfaitingowa potrąca przy skupie weksli dyskonto z góry za cały okres.

2