38574

tworzą się szczeliny - poprzeczne, podłużne i skośne.

Cofanie się (recesja) lodowca ma miejsce, gdy ablacja przekracza zasilanie.

Jeżeli zasilanie przeważa, lodowiec postępuje naprzód.

Jeżeli jest równowaga, lodowiec się zatrzymuje - ma miejsce postój.

Ablacja - zmniejszanie się masy lodu w lodowcu wskutek topnienia, sublimacji, erozji wiatrowej i niszczenia mechanicznego.

Cielenie się lodowca - odlamywanie się brył lodu lodowcowego od czoła lodowca położonego w zbiorniku wodnym lub z nim graniczącego. Tworzą się góry lodowe.

W zależności od warunków topograficznych i klimatu powstają lodowce różnego kształtu i różnych rozmiarów' Wyróżnia się dw a główne typy lodowców: lodow ce górskie i la dolody (lodowce kontynentalne)

1.lodow ce kontynentalne - zajmują olbrzymie obszary, nie mają dobrze wyodrębnionych jęzorów, lecz promieniście przemieszczają się od centrum zlodowacenia.

Współcześnie lodowce kontynentalne występują na obszarach polarnych - na Grenlandii i Antarktydzie.

Najlepiej zbadany jest lodowiec Grenlandii: 1,7 min kim, tj. 90% powierzchni wyspy. Grubość czaszy lodowej w części środkowej wynosi 3400 m, średnio 1500 m. Jęzory schodzą do morza, pękają i tworzą góiy lodowe na północnym Atlantyku Lodowiec antarktyczny ma 13 min kim. góry lodowe

2. Lodowce górskie mają pola firnowe rozwinięte u podstawy wysokich szczytów, ponad granicą wiecznych śniegów. Z pola firnowego wysuwają się jęzory lodowcowe (jeden lub lalka), schodzące w dól i wypełniające doliny górskie.

Miejsce, w którym gromadzi się śnieg, przekształcający się z czasem w lód lodowcowy, nosi nazwę pola firnowego (strefa akumulacji) strefa akumulacji strefa ablacji Typy lodowców górskich

Lodowiec alpejski: lodowiec górski z jednym jęzorem lodowcowym, występują w wysokich górach na średnich szerokościach geograficznych, np Alpy, Kaukaz,Himalaje, Andy.

Kahiltna <Alaska)- 5S km długości Aletsch - największy lodowiec Alp - 23,6 km długość

-    Lodowiec piedmontowy (podgórski): powstaje z połączenia kilku jęzorów lodowcowych wypływających z odrębnych pól firnowych. Stanowi zwartą pokrywę lodową na równinnym przedpolu masywu górskiego.

Lodowce piedinontowe występują m in. na Alasce i Spitsbergenie Lodowiec piedmontowy Małaspina na Alasce

-    Lodowiec norweski (fieldowy): pole firnowe zajmuje spłaszczony szczyt góry lub wysoko położony płaskowyż; kilka jęzorów lodowcowymi spływa w różnych kierunkach.

Większe lodowce fieldowe nazywane są czaszami lodowymi.

Najdłuższym lodowcem górskim na świecie jest lodowiec Fedczenki w Pamirze - ma 72 km. Lodowiec ten nosi nazwę dendrytycznego, gdyż składa się z wielu lodowców bocznych, znajdujących się w str efie zasilania jęzora głównego.

Lodowiec Fedczenki Działalność erozyjna lodowców

1 nu lodu waży ok. 900 kg. Pizy grubości 100 m na powierzchnię 1 im działa ciśnienie 91 t. Przesuwający się lodowiec działa niszcząco na podłoże.

-    kruszy i odrywa wielkie bloki skalne

-    wygładza występy w dolinie

-    żłobi rysy i rowy

Destrukcyjna, żłobiąca działalność lodowca to cgzaracja. Prowadzi ona do powstawania nowych fonu.