9105

poprzez odpowiednią opiekę zdrowotną, terapię i edukację, pomoc w możliwą do osiągnięcia niezależności i nawiązywania prawidłowych interakcji z otoczeniem, stanów szansę na lepsze życie w każdym okresie jego trwania.

Swoistym więc celem, specyficznym dla pedagogiki specjalnej jest osłabienie lub likwidowanie funkcjonalnych hamulców wychowania, a przez to dążenie do osiągania nadrzędnydi celów pedagogiki ogólnej (za: H. Hanselmann).

Ad. 3 Podstawowe systemy i kierunki pedagogiki spec.

Ad. 4 Problematyka pedagogiki specjalnej w aspekcie historycznym

Ad.5 Współczesne czynniki wpływające na rozwój pedagogiki specjalnej.

Ad. 6 Współczesna organizacja diagnostyki i metody rozpoznawania upośledzeń

Aby określić upośledzenie umysłowe potrzebne są:

a) badania psychologiczne - poziom funkcjonowania intelektualnego (l.l.)

testy rzetelne, trafne, wystandatyzowane,

- oddzielne mierzenie poszczególnych funkcji (profil funkcjonowania);

techniki: rzetelne, trafne,-»b) badanie poziomu dojrzałości społecznej wystandaryzowane.

Ad 7 Kryteria upośledzeń i ich psychopedagogiczna analiza.

Kryteria upośledzenia

Wg Tredgolda - kryteria niedorozwoju umysłowego:

•    Wyników nauki szkolnej (po analizie odrzudl)

•    Inteligencji, mierzonej testami inteligencji (po analizie odrzudl)

•    Przystosowanie biologiczne i społeczne (zwolennik)

Wg Kraepelina - 3 stopnie niedorozwoju umysłowego;

•    Głęboki (idiotyzm)

•    Średni (imbecylizm)

•    Lekki (debilizm)

Wg Doiła - 6 kryteriów;

•    Niedojrzałość społeczna (upośledzona zdolność realizacji swoich potrzeb, kierowania swoimi sprawami, niezaradność życiowa)

•    niedojrzałość skutkiem zahamowania rozwoju inteligencji (niski stopień rozwoju umysłowego)

•    niedojrzałość społeczna i zahamowanie rozwoju intelektualnego powstaje w okresie rozwoju dziecka (zahamowanie sprawności intel. Trwałe i będące konsekwencją choroby, urazu)

•    niedorozwój umysłowy nie przemija w miarę dojrzewania (nie zmienia się)

•    z tego stanu nie można wyrosnąć, wyleczyć się. Stan uwarunkowany dziedzicznie, wskutek urazów, diorób, stan pochodzenia konstytucjonalnego,

stan nieodwracalny

Kryteria upośledzenia

Psychologiczne - uwzględnia się osobowość człowieka. Bada się przede wszystkim główne procesy regulacji do których zalicza się procesy orientacyjno-poznawcze, intelektualne, emocjonalne, motywacyjne, mechanizmy kontroli oraz procesy wykonawcze. Zwraca się uwagę na ważne społecznie cechy osobowości. Wnikliwe badania pozwalają stwerdzić czy u danej osoby są istotne odchylenia od normy w zakresie procesów regulacji oraz jakie ujawnia cechy osobowośd.

Ewolucyjne - badacz porównuje poziom rozwoju czynności orienatacyjno-poznawczych, intelektualnych, emocjonalnych, motywacyjnych, wykonawczych (poziom rozwoju mowy) badanego dziecka z poziomem rozwoju czynności prawidłowo rozwijającego się dziecka. Realizacje tego