9113

1. Wstęp, pojęcia ogólne.

W czasie dziewięciu miesięcy ciąży nienarodzone dziecko rozwija się bardzo intensywnie. W czwartym miesiącu życia płodowego może poruszać się w łonie matki, przed upływem piątego miesiąca kształtuje się jego mózg i system nerwowy, w szóstym potrafi ssać i łykać, a w siódmym odróżnia światło od ciemności.

W momencie opuszczenia kanału rodnego i odcięcia pępowiny (ostatniego bezpośredniego połączenia z organizmem matki), płód staje się noworodkiem.

Jednak nowo narodzone dziecko jest zupełnie bezsilne i bezbronne. W łonie matki miało stale odpowiednią temperaturę, nigdy nie odczuwało głodu, było dobrze izolowane od świata zewnętrznego.

Podczas porodu dziecko opuszcza swe dotychczasowe, bezpieczne schronienie. Nagle znajduje się w zupełnie odmiennym, nieznanym sobie środowisku, pełnym różnego rodzaju bodźców.

„Noworodkiem - nazywamy dziecko od momentu urodzenia do ukończenia 28 dnia życia.”¹

„Według Nowaka noworodki dzielimy, w zależności od wieku ciążowego, na:

1)    niedonoszone - poniżej 259 dni (37 tygodni),

2)    donoszone - 259-293 dni (37-41 tygodni),

3)    przenoszone ponad 294 dni (42 tygodnie)."²

„Ciężar ciała donoszonego noworodka odpowiada średnio 3100-3400 g dla noworodka płci męskiej oraz około 3000-3200g dla noworodka płci żeńskiej. Wahania ciężaru ciała od 2500 do 4600 g mieszczą się w granicach normy, podobnie ja wahania długości ciała od 47 do 55 cm (wg Nowaka). Zdaniem Brzozowskiej i wielu innych autorów, waga ok. 60% noworodków donoszonych waha się w granicach od 2800-3500 g, u około 10% noworodków waga wynosi poniżej 2800 g i u około 5% ponad 4000g."³. Takie same dane podaje tez wielu innych autorów i lekarzy.

Waga i wzrost płodu zależą między innymi: od płci dziecka, odżywiania ciężarnej, cecłi indywidualnych rodziców, icłi wieku oraz czynników socjalnych.

Noworodki płci męskiej są zwykle dłuższe i mają większą wagę ciała niż noworodki płci żeńskiej. Zazwyczaj również pierwsze dziecko rodzi się mniejsze od następnych.

2

1

Jaczewski Andrzej „Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania”. WSiP, Warszawa 1993 r.. str. 45

2

*    Michałowic Roman. Ślenzak Jadwiga „Choroby układu nerwowego dzieci i młodzieży”. PWN. Warszawa 1985 r.. str. 33.

3

*    Michałowic Roman. Ślenzak Jadwiga „Choroby układu nerwowego dzieci i młodzieży”. PWN, Warszawa 1985 r., str. 34,