• ssący zanieczyszczone, zagazowane powietrze z miejsca jego zanieczyszczenia,
• ssąco-tloczacy odprowadzający powietrze zanieczyszczone i dostarczające świeże za pomocą dwóch przewodów wentylacyjnych
Oprócz stacji wentylatorów w systemie wentylacji mamy krótkie przewody zwane lutniami, które tworzą rurociąg wentylacyjny - lutniociąg. Lutnia składa się z segmentów metalowych długości 2—3 m z blachy grubości 1,2—2 mm, które podwiesza się najczęściej w górnych narożnych partiach wyrobiska Do ostatniego stałego segmentu dołącza się harmonijnie składany przenośny segment brezentowy, który na bieżąco wydłuża lutniociąg dopóty, dopóki nie zostanie zainstalowany następny segment stały. W systemie tlokącym do lutni podajemy świeże powietrze, w systemie ssącym - pobieramy zanieczyszczone. Lutniociąg może pracować wymiennie w zależności od potrzeb W systemie ssąco-tloczącym są dwa rurociągi i każdy z nich pracuje zgodnie z jego przeznaczeniem. W przypadku wymiany powietrza należy również uwzględnić ewentualne zasilanie sprężonym powietrzem narzędzi i urządzeń roboczych, które mogą być dodatkowym źródłem dostawy świeżego powietrza. W takiej sytuacji może się okazać, że wystarczy jedynie odprowadzenie zanieczyszczeń System ssąco-tłoczący powinien być stosowany w przypadku prowadzenia robót strzałowych Jest on uruchamiany na czas obowiązkowego przewietrzania wyrobiska
W wyrobiskach podziemnych nieodzowne jest też oświetlenie zarówno całej przestrzeni podziemnej dróg dojazdowych, jak i bezpośrednich miejsc pracy. Szczególnie te ostatnie wymagają właściwego jasnego i równomiernego oświetlenia Ogólne oświetlenie elektryczne instaluje się za pomocą przewodów izolowanych i osprzętu hermetycznie zabezpieczonego. Wszystkie instalacje i osprzęt muszą być zainstalowane w dogodnych miejscach i dobrze zabezpieczone przed możliwością uszkodzenia, co nie jest łatwe w warunkach ograniczonej przestrzeni wyrobisk podziemnych. Lokalnie miejsca pracy mogą