1. Źródła zobowiązań.
Pierwotnie Rzymianie wyodrębniali dwa podstawowe źródła zobowiązań: kontrakty i delikly. Kontraktami były umowy zaskarżalne wg ius cmle. dclikty - przestępstwa rodzące odpowiedzialność majątkową sprawcy z mocy norm prawa prywatnego.
Według Gamsa „każde zobowiązanie rodzi się albo z kontraktu albo z dcliktu" oraz „z różnego rodzaju przyczyn”.
W prawie justyniańskim nastąpił podział zobowiązań powstających „z różnego rodzaju przyczyn” na dwie dalsze kategorie: zobowiązania jak gdyby z kontraktu (obligationes quasi ex eon traci u) oraz zobowiązania jak gdvbv z deliktu (obligationes quasi ex delicto). Tak więc w prawie justynianskim występował czwórpodzial zobowiązali ze względu na icłi źródła powstania, na obligationes:
ex contractu - czyli z linów zaskar'żalnych wg prawa cywilnego quasi ex contractu - ze zdarzeń podobnych do kontraktów ex delicto - z przestępstw prawa prywatnego quasi ex delicto - ze zdarzeń podobnych do deliktów.