Kodek cywilny Francuzów w 1804, a w 1807 zmieniono nazwę na kodeks Napoleona, ostatecznie nazwany Code civil.
- ponad 2tyś art., 3 księgi (systematyka nawiązująca do Instytucji, usankcjonowanie 3 wolności - osoby, własności i obrotu):
* o osobach - m.in. przepisy o nabywaniu i utracie praw cywilnych, prawo małżeńskie osobowe, przepisy o władzy ojcowskiej, adopcji, opiece i kurateli;
* o majątkach i różnych rodzajach własności - przepisy o własności, użytkowaniu i służebnościach;
* o różnych sposobach nabywania własności - zobowiązania, prawo spadkowe, prawo majątkowe małżeńskie.
- uznawany za klasyczną kodyfikację „mieszczańskiego" prawa cywilnego epoki kapitalizmu wolnokonkurencyjnego (wolność, nieograniczona własność prywatna i swoboda umów, swoboda jednostki i jej inicjatywy gospodarczej) -» zasada liberalizmu I indywidualizmu,
- charakter antyfeudalny w ogólnych założeniach, a założeniach szczegółowych nawiązujący do dawnego prawa zwyczajowego Francji płn, prawa rzymskiego krajów prawa pisanego i prawa okresu Rewolucji.
* Rewolucyjny charakter w prawie majątkowym, zachowawczy w prawie osobowym i rodzinnym
- arcydzieło sztuki legislacyjnej - zwięzły, prosty i jasny, unikał kazuistyki i zbyt abstrakcyjnych norm. Elastyczność sformułowań.
- Zakres obowiązywania - wprowadzany na terenach podbitych, potem nawiązywały do niego inne kodeksy: rumuński, pierwszy kodeks włoski, portugalski, hiszpański, ale też w Ameryce Płd., Bliskim Wschodzie i Afryce Płn.
- Zmiany od okresu III Republiki
* najpierw - prawo osobowego i rodzinne - stopniowa likwidacja antyegalitarnych przepisów.
* 1945 r. - powołano komisję do stworzenia jednolitego kodeksu -» wyodrębnienie nowych dziedzin, jak prawo pracy, rolne, ubezpieczeń poza kodeksem.
* nie potrzeba wielu nowelizacji, ze względu na dużą elastyczność norm
Zwód Praw Cesarstwa Rosyjskiego.
- Aleksander I - prace kodyfikacyjne (główna osoba Michał Sperański) -* projekt nawiązujący do Kodeksu Napoleona -» ostra krytyka -* Sperański zesłany na Sybir.
- Mikołaj I - Sperański wraca z wygnania i podejmuje dalsze prace w komisji kodyfikacyjnej (myśl unifikacji prawa na podstawie historyczno-narodowej)
* Najpierw - ułożenie chronologiczne - od czasów Sobornego Ulożenija z 1649 r. do 1825 r. -» Pełny Zbiór Praw Cesarstwa Rosyjskiego w 46 tomach ukazał się drukiem w 1830 r.
* Potem - ułożenie systematyczne -* Zwód Praw Cesarstwa Rosyjskiego w 1835 wszedł w życie.
- 15 tomów, prawie wszystkie dziedziny prawa, prawo prywatne w t. X wg systematyki podobnej do Instytucji oraz w innych tomach.
- Prawo prywatne o charakterze feudalno-stanowym, bez uwzględnienia interesów mieszczaństwa z niewielką liczą nowych instytucji.
- Liczne wady techniczne: luki, wewnętrzne sprzeczności, sformułowania
kazuistyczne, niejednolita terminologia.
- Próba reformy -» 1882 r. komisja -» projekt w 1905 r. nie przyjęty, jedynie znowelizowano część prawa. Po rewolucji październikowej obowiązywał jeszcze jakiś czas na tzw. kresach wschodnich.