100793

tylko dla jednej konkretnej sytuacji), które tworzą, zmieniają lub uchylają prawa i obowiązki obywateli i osób prawnych. Wiążą one — pod warunkiem należytej, zgodnej z prawem publikacji — nieoznaczony, powszechny krąg adresatów normy.

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitą Polskiej są także - na obszarze działania organów, które je ustanowiły - akty prawa miejscowego (Art. 87 Konstytucji).

Zgodnie z art. 93 ust. 1 Konstytucji takie akty, jak zarządzenia ministrów i Prezesa RM, uchwały Rady Ministrów, a także zarządzenia Prezydenta RP, mają charakter aktów wewnętrznych i obowiązują wyłącznie jednostki im podległe. W ten sposób w Konstytucji z 1997 roku uporządkowano kwestię dopuszczalnych sposobów ustanawiania praw i obowiązków dla osób fizycznych i prawnych będących partnerami administracji.

Członkostwo UE, na mocy Traktatu o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (Dz.U. nr 90, poz. 864) przyniosło zmianę w ujmowaniu systemu źródeł prawa. Na porządek prawny UE składa się prawo pierwotne oraz wtórne, uzupełnione orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS). Wąże Polskę zasada nadrzędności prawa pierwotnego UE oraz aktów wydanych na jego podstawie, które są stosowane przed prawem krajowym. Akty prawa pierwotnego Unii Europejskiej to: 1) traktaty, 2) towarzyszące im załączniki i protokoły, 3) traktaty nowelizujące. 4) traktaty o przystąpieniu nowych państw.

Akty prawa wtórnego Unii Europejskiej to rozporządzenia, dyrektywy, zalecenia i opinie. Rozporządzenie jest aktem wiążącym w całości i jest bezpośrednio stosowane w każdym państwie członkowskim. Akty te stają się częścią krajowych systemów prawnych bez czynności transpozycyjnych i wywierają skutki bezpośrednie w stosunku do jednostek. Rozporządzenia mają taką samą moc obowiązującą we wszystkich państwach członkowskich i są zintegrowane z systemami prawnymi państw członkowskich. Dyrektywy skierowane są do państw członkowskich, określają cel. który powinien zostać osiągnięty w wyznaczonym terminie. Wybór metody i sposobu realizaqi celu leży w gestii państw członkowskich. Warunkiem związania podmiotów przepisami dyrektywy jest wdrożenie przepisów dyrektywy do krajowego porządku prawnego.

1.2.2. Źródła prawa to także sposoby jego poznania. Warunkiem wejścia w życie aktów normatywnych jest ich ogłoszenie. Przepisy prawne znajdujemy w organach publikacyjnych zwanych promulgacyjnymi.

Akty prawne Unii Europejskiej podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, wydawanym przez Biuro Publikacji Wspólnot Europejskich z siedzibą w Luksemburgu. Dziennik jest dostępny w polskiej wersji językowej.

Polskie dzienniki urzędowe wydaje w postaci elektronicznej Rządowe Centrum Legislacyjne. Do polskich dzienników urzędowych, które publikowane są zgodnie z ustawą z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U.10.17.95 j.t.), zaliczamy: Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski", Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski B”. dzienniki urzędowe ministrów kierujących działami administracji rządowej, dzienniki urzędowe urzędów centralnych oraz wojewódzkie dzienniki urzędowe. Ustawa stanowi, że akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. W uzasadnionych przypadkach akty normatywne, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w żyde aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w Zycie moZe być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym. Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie trzech dni od dnia ich ogłoszenia. W uzasadnionych przypadkach przepisy porządkowe mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż trzy dni, a jeżeli zwłoka w wejściu w życie przepisów porządkowych mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenia życia, zdrowia lub mienia, można zarządzić wejśde w życie takich przepisów z dniem ich ogłoszenia.