100869

Osobisty użytek: Ustawa ogranicza wyłączne prawo autora do rozporządzanie utworem zezwalając na jego nieodpłatne skopiowanie, ale wyłącznie do własnego użytku osoby trzeciej. Własny użytek to wykorzystanie utworu dla potrzeb prywatnych i nie zarobkowych.

Art. 23: Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku. Zakres własnego użytku obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krqg osób pozostajgcych w związku osobistym (pokrewieństwo, powinowactwo, związek towarzyski).

Publiczny użytek: z uwagi na interes społeczny ustawa ogranicza monopol autorski tak, że w pewnym zakresie można swobodnie korzystać z utworu bez zapłaty. Wolno w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji:

1.    Rozpowszechniać już rozpowszechnione sprawozdania o aktualnych wydarzeniach. Wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne i aktualne zdjęcia reporterskie.

2.    Krótkie wyciągi ze sprawozdań, artykułów i wypowiedzi.

3.    Przegląd publikacji i utworów już rozpowszechnionych.

4.    Przemówienia wygłoszone na publicznych spotkaniach czy rozprawach.

5.    Krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów.

We wszystkich tych przypadkach autorowi nie przysługuje wynagrodzenie.

Cytowanie: prawo zezwala na cytowanie pod warunkiem spełnienia łącznie trzech zasad:

1.    Cytuje się w dziele stanowiącym samoistną całość.

2.    Czyni się to dla wyjaśnienia analizy krytycznej lub nauczania.

3.    Cytat ma określony przez przepis rozmiar, jest urywkiem lub drobnym utworem.

Ustawa pozwala też w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. W tym jednak przypadku autorowi przysługuje wynagrodzenie za wykorzystanie jego utworów.

FOTOGRAFIA

Jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego. Wolno rozprzestrzeniać fotografie reporterskie w celach informacyjnych. Przysługuje autorowi lub jego agencji wynagrodzenie.

TŁUMACZENIE

Przekład jest chroniony na podobnych zasadach, jak i inne utwory, jest jednak utworem zależnym, dlatego do tłumaczenia wymagana jest zgoda na piśmie właściciela autorskich praw osobistych i majątkowych. Można zatem przetłumaczyć każdy tekst, ale aby go wydać, trzeba mieć zgodę autora lub jego następcy prawnego.

TYTUŁ UTWORU

Ustawa nie daje odpowiedzi wprost na pytanie, czy tytuł utworu jest chroniony przez prawo autorskie. Istnieje jednak podział na tytuły słabe i banalne, mocne i oryginalne - te drugie powinny być chronione.