Pozycja ustrojowa i zakres kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich jako gwaranta ochrony prawi wolności człowieka i obywatela.
Rzecznik jest organem samodzielnym oraz instytucjonalnie oddzielonym od innych organów' państwowych. Rzecznik jest w swojej działalności niezawisły i odpowiada jedyme przed Sejmem, na zasadach określonych w ustawie Urząd został powołany w celu ocluony praw i wolności człowieka i obywatela. Rzecznikiem może być obywatel polski wyróżniający się wiedzą prawniczą, doświadczeniem zawodowym oraz wysokim autorytetem ze względu na walory moralne i wrażliwość społeczną. Rzecznika powołuje Sejm za zgodą Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów' na 5-letmą kadencję. Podstawowym zadaruem Rzecznika jest kontrola sposobu przestrzegania praw i wolności obywateli w działalności irmych organów panstwra. bada działania lub zaruecliania organów, organizacji i instytucji obowiązanych do przestrzegania i realizacji tych praw i wolności zarówno pod kątem naruszenia prawa, jak i naruszenia zasad współżycia społecznego i sprawiedliwości społecznej. Pozycja Rzecznika została zakwalifikowana jako sui generis organ kontroli i ocluony prawa. Niezawisłość Rzecznika gwarantuje immunitet . Do zadań zalicza się ocluonę praw i wolności obywateli, jak i bezpaństwowców oraz cudzoziemców. Rzecznik wykonuje swoje zadania poprzez rozpatrywanie indywidualnych skarg obywateli. Rzecznik stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz ustawach. W spawach o ocluonę tych praw Rzecznik bada. czy wskutek działania lub zaniecliania organów, organizacji i instytucji, obowiązanych do pzestrzegania i realizacji tych wolności i prawr, rue nastąpiło naruszenie pawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej.