Pozycja ustrojowa i zadania Rzecznika Praw Obywatelskich.
Rzecznik Praw Obywatelskich jest samodzielnym organem konstytucyjnym.
Jest to organ 1 - osobowy (monokratyczny), a swoje zadania wykonuje przy pomocy Biura RPO.
Rzecznik jest powoływany przez sejm, za zgodą Senatu na 5 letnią kadencję.
Ponowne powoływanie jest dopuszczalne tylko 1 raz.
Rzecznik nie może być posłem, ani senatorem, nie może zajmować żadnego innego stanowiska, z wyjątkiem stanowiska profesora szkoły wyższej; nie może należeć do partii politycznych, związku zawodowego, ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z godnością tego urzędu.
Przedmiotem jego zainteresowań jest sfera funkcjonowania władzy wykonawczej.
RPO wypełnia 2 podstawowe zadania:
1) Chroni prawa i wolności zarówno obywateli jak i bezpaństwowców oraz cudzoziemców, które zostały naruszone w wyniku nieprawidłowych decyzji organów administracyjnych,
2) Informuje Parlament o stanie praworządności w państwie, w czym ułatwia kontrolę wadzy ustawodawczej nad aparatem administracyjnym.
Realizacja zadań następuje w 2 formach:
- poprzez wystąpienie i interwencję w sprawach indywidualnych,
- poprzez wystąpienia, inicjatywy i wnioski dotyczące ogólnych problemów ochrony praw i wolność obywateli.
Rzecznikowi przysługuje immunitet i nietykalność - ich uchylenie należy do Sejmu. Przed Sejmem odpowiada za swą działalność, na zasadach określonych w ustawie.