4) Metodologiczne przesłanki pedagogiki. Metodologia nauk. to system jasno określonych zasad, reguł i czynności postępowania badawczego, do których odwołują się badania stanowiące podstawę oceny wiedzy. Są one ciągle doskonalone, gdyż badacze wciąż szukają nowych, coraz bardziej przydatnych i skutecznych metod zbierania informacji, analizowania danych, logicznego wnioskowania i uogólniania.
5 Ontyczne podstawy wychowania i jego funkcje społeczne To Bytowy wymiar wychowania :
a) zakłada otwarcie sie na wszystkie poziomy bvtu ludzkiego:
* materialno - biologicznego;
* psychiczno-duchowego;
b) narzuca uwzględnienie specyficznych dla siebie wymagań;
* złożoności i wieloaspektowości wychowania;
* antropologicznego charakteru wychowania;
* otwarcia się na wymiar religijny i duchowy;
6) Język pedagogiki i ustalenia terminologiczne. Język to zasób wyrazów i form używanych przez przedstawicieli nauk pedagogicznych w celu porozumiewania się. Język pedagogiki to taka odmiana języka literackiego i naukowego, która posiada zróżnicowane funkcje wyrażania operacji myślowych oparte na jednoznacznych i ścisłych oraz wieloznacznych i metaforycznych wypowiedziach związanych z uogólnioną i lokalna refleksją filozoficzną i naukową nad człowiekiem i jego wychowaniem i zmierzających do odkrywania i systematyzowania prawidłowości procesów wychowania, kształcenia i samokształcenia człowieka w stałym i zmiennym kontekście kulturowym oraz tworzenia ogólnej i szczególnej teorii wychowania.”
7. Tożsamość pedagogiki
Tożsamość definiuje się ją jako cechy wyróżniające, lub określające, pozwalające na identyfikację. ( Słownik Języka Polskiego)
Tożsamość pedagogiki ( S. Wołoszyn) jako nauki jest czymś wtórnym w stosunku do realizacji zadań rzeczowych ( poznawczych) przez pedagogów; stanowi ona nie tyle warunek podejmowania i prowadzenia jakichkolwiek badań, ile pochodną sukcesów osiągniętych na drodze poznawczej penetracji rzeczywistości edukacyjnej.
Tożsamość pedagogiki można charakteryzować w kategoriach ciągłości i zmienności. Ogólne ramy paradygmatyczne dyscyplinują badaczy i budują bardziej trwałe elementy samowiedzy pedagogiki {ciągłość), a jej działalność badawcza tę samowiedzę rozwija {zmienność). Rozwój pedagogiki polega więc, na gromadzeniu i przebudowywaniu jej samowiedzy. Mówi się o wieloparadygmatycznej tożsamości pedagogiki.
8. Metateoria pedagogiki
"Meta" - oznacza to wszystko, co jest "poza" czyś lub kimś.
Metateoria to teoria dotycząca pewnych formalnych własności jakiejś teorii lub zbioru teorii, to teoria wyższego stopnia w stosunku do opisywanej, każda teoria, której przedmiotem jest jakaś inna teoria.
Wg Leksykonu PWN metateoria pedagogiki to teoria posługująca się „metajęzykiem" i zajmująca się badaniem i opisywaniem innych teorii wychowania; jest ona opisującą, wartościującą (krytyczną) i normatywną teorią każdego systemu twierdzeń o wychowaniu, dysponującą kryteriami, zasadami czy normami do badania różnych teorii wychowania, by analizować ich postacie, a także ograniczenia i zalety.