100969

Przywrócenie stanu przed naruszenia prawa może obejmować przywrócenie takiego stanu w naturze i jest formą najbardziej optymalną. Ten rodzaj represji można określić mianem restytucji. Jeśli przywrócenie naturalnej postaci jest nie możliwe represje obejmuje uzupełnienie istniejącego uszczerbku w postaci określonej wartości ekonomicznej teki przypadek określa się mianem odszkodowania, w formie pieniężnej zazwyczaj. Odszkodowanie ma na celu przywrócenie równowagi.

Szczególnym rodzajem odszkodowania jest zadośćuczynienie - jest to zrównoważenie szkody wartością materialną, w przypadku gdy szkoda dotyczy osoby i obejmuje wywołanie rozstroju zdrowia, negatywne przeżycia psychiczne, fizyczne czy też śmierć .

Przykłady; -ginie obraz z kolekcji prywatnej- czyn niezgodny z prawem powodujący szkodę materialną, restytucja: ujęcie złodzieja i oddanie obrazu- zwrot w naturze

-    obraz ulega zniszczeniu - restytucja nie jest możliwa, dochodzi do naprawienia szkody przez zapłatę odszkodowania np. obraz był ubezpieczony

-    dziecko wracając ze szkoły zostaje pogryzione przez agresywnego psa, ma zakładane kilkanaście szwów, oprócz szkód na ciele dziecko obawia się kontaktów ze zwierzętami - stany lękowe, emocjonalne - zadośćuczynienie za wyrządzoną krzywdę będzie odszkodowanie

Sankcja - represja na podmiocie, który złamał prawo lub w skutek zaniechania powstała szkoda; represja polega na wymierzeniu dolegliwości sprawcy działania lub jego zaniechaniu Sankcja cywilna - opiera się na obciążeniu materialnym sprawcy naruszenia prawa Sankcja karna - zastosowanie środków prawnych, grzywny lub pozbawienia wolności Sankcja administracyjna - zastosowanie grzywny lub kar porządkowych

Represja:

•    Musi być legalna, zgodna z prawem - gdy dolegliwość jest wymierzana poza granicami prawa, sama jest naruszeniem

•    Jest to działalność skierowana wyłącznie do adresata indywidualnego, konkretnej osoby

•    Zawsze jest działaniem następczym, usuwa skutki które zostały naruszeniem prawa wykonane

Prewencja - działalność o charakterze uprzednim, przeciwdziałająca naruszeniu prawa Prawidłowo prewencja może też mieścić się w zakresie represji, być jej elementemf nigdy na odwrót). Środki które są wykorzystywane w prewencji to nie tylko środki prawne ale i wychowawcze. Prewencja może być skierowana do indywidualnego podmiotu (prewencja indywidualna), ale i do wszystkich (prewencja ogólna).

Działalność prewencyjna poprzedza naruszenie prawa w przeciwieństwie do represji. Działanie zapobiegawcze ma uniemożliwić naruszenie prawa.

•    Prewencja ogólna - adresowana do bliżej nie określonego podmiotu

•    Prewencja szczególna -adresatem jest ściśle oznaczony podmiot lub krąg podmiotów Wykorzystane środki są zawsze legalne. Mogą to być środki przymusu prawnego (groźba reakcji ze strony organów państwa) lub tzw. środki wychowawcze (są pozbawione elementu przymusowości).

Prewencja może stanowić jeden z zasadniczych elementów działalności represji, odwrotna działalność jest niedopuszczalna. Np. następuje naruszenie prawa, przestępca zostaje ujęty i skazany karą pozbawienia wolności - jest to działalność represyjna, poprzez zastosowanie kary więzienia jest to również prewencja o charakterze szczególnym, gdyż wtedy osoba ta nie ma możliwości naruszenia prawa i zastanowi się czy warto naruszać prawo. Jest to również prewencja ogólna, gdyż zastosowany środek pokazuje społeczeństwu, że nie warto łamać prawo. Podział ochrony prawa ze względu na treść działalności:

1.    działalność rozstrzygająca

2.    działalność pojednawcza

3.    kontrola przestrzegania prawa (legalności)

4.    pomoc prawna