102895

b)    efekt Veblena- charakterystyczny dla dóbr luksusowych, im wyższa cena. tym wyższy popyt (zaprzeczenie prawa popytu), np.samochody, jachty, pióra; chęć nie użytkowania, a wywarcia wrażenia.

c)    efekt Giffona- rosnącej cenie odpowiada rosnący popyt, dot.tylko dóbr podstawowych (zapewniających jednostce minimum egzystencji, npiwoda, ziemniaki, chleb, sól), konsumenci muszą kupować te dobra, bo tylko na nie ich stać, rosnąca cena tego nie zmieni.

d)    efekt spekulacyjny- zjawisko to polega na tym, że wzrostowi ceny może towarzyszyć wzrost popytu, jeżeli konsumenci będą przewidywali, że w najbliższym czasie ceny będą wzrastały. I odwrotnie, spadkowi ceny może towarzyszyćspadek popym jeżeli konsumenci będą przewidywać, że w najbliższym czasie ceny nadal będą ulegały obniżenia

-    miy_dóbrjmj^    substytuty np. masło i margaryna. Wzrost ceny

dobra x przy niezmiennej cenie dobra y przesunie popyt w kierunku dobra y. dwa dobra są substytutami, gdy zmiana ceny (wzrost lub spadek) na jeden z produktów, przy niezmienionej cenie drugiego przesuwa popyt konsumenta w kierunku dobra tańszego. Komplementarne np. paliwo i auto. Dwa dobra są komplementarne, jeżeli wzrost (spadek) ceny na dane dobro wywołuje spadek (wzrost) popytu na drugie dobra Wzrost ceny dobra x powoduje spadek popytu na dobro y.

-    liczba ludności- ze wzrostem liczby ludności wzrastają rozmiary popytu, przy spadku zmniejszają się

-    przewidywania cen relatywnych- kupujący mogą przewidywać wzrost lub spadek cen na dany produkt (wyprzedzanie w czasie). Antycypacje popytu występują z wielką silą w okresie długotrwałej i silnej inflacji.

Prawo popytu i podaży- prawidłowości powiązań i wzajemne współzależnictwo o charakterze przyczynowo- skutkowym pomiędzy popytem, podażą oraz ceną.mechanizm działania tego prawa wyznacza ceny rynkowe produktów i usług.

PODAŻ- ilość dóbr oferowane na rynku przez producentów nazywamy podażą, pomiędzy ilością dostarczanych dóbr na rynek a ich cenami występuje pewna zależność określana jako prawo podaży rynkowej- wzrost ceny rynkowej produkni prowadzi, ceteris paribus, do wzrostu oferowanych ilości tego produkni. Sytuacja taka ma miejsce, ponieważ przy wyższej cenie produkcja staje się bardziej korzysma, co skłania producentów do zwiększenia ilości oferowanych produktów na rynku i z drugiej strony spadek ceny produkni, ceteris paribus, zmniejszenie ilości oferowanych produktów, tzn. produkcja staje się mniej opłacalna ze względu na niższą cenę produktu.

Cena wzrasta-> podaż wzrasta, cena spada -> podaż spada.

Krzywa podaży rynkowej - S (wyższej cenie towarzyszą wyższe rozmiary podaży i odwrotnie jakakolwiek zmiana ceny powoduje ruch podaży wzdłuż danej krzywej podaży rynkowej)

Do najważniejszych czynników, które poza ceną danego produktu wpływają na kształtowanie się rozmiarów podaży, zaliczamy:

-    ceny czynników produkcji np. energia, transport, płace, surowce. Wzrost tych czynników powoduje zmniejszenie podaży i odwrotnie.

-    technologia- nowa technologia obniża koszty wytwarzania jednostki produktu, co przy danej cenie tynkowej zwiększa zyskowność produkcji.

-    podatki i subsydia- każdy nowy podatek upływa niekorzysmie na krzywą podaży, powodując ograniczenie ich rozmiarów. Subsydia (dopłaty)- traktowane są jako elementy zmniejszające koszty, w rezultacie czego rozmiary podaży ulegają wzrostowi.

-    przewidywalne cen- wyższa cena w przyszłości powoduje zmniejszenie podaży w teraźniejszości.